ΑΜΦΙΒΟΛΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Όπως τα εξώφυλλα των βιβλίων δεν μπορούν συνήθως να δώσουν κάτι περισσότερο από μια αμυδρή εικόνα του περιεχομένου, έτσι και τα εξώφυλλα της ζωής, το επιφανειακό βλέμμα, οι επιφανειακές σκέψεις και οι επιφανειακές σχέσεις, δεν αρκούν ούτε ως απλά σημεία αναφοράς για όσους αναζητούν περαιτέρω απαντήσεις στα αιώνια και άλυτα μυστήρια του καθημερινού βίου. Σε ανάλογες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η ενδοσκόπηση. Η ποιήτρια εδώ συζητά με τον εαυτό της, με τις απορίες της, με τα αδιέξοδά της, διερευνώντας πιθανές οδούς διαφυγής από ένα ασφυκτικό και προβληματικό πλαίσιο, που ωστόσο μοιάζει παγιωμένο και αρραγές. Και τότε πού πάμε; Επισημαίνει απλώς η ποίηση αυτήν την κατάσταση ή μας αποκαλύπτει και τα αίτια – προϋπόθεση απαραίτητη για την ανατροπή;
Στην ποιητική συλλογή Στύβοντας παπαρούνες οι διατυπώσεις είναι απλές, το εκφραστικό ιδίωμα ιδιαίτερο, τα νοήματα αρκετά σύνθετα, η παρατήρηση επίμονη και τα συμπεράσματα απαισιόδοξα. Οι απόψεις διατυπώνονται ως ποιητικές εικόνες και, αν και σε μεγάλο βαθμό κατασταλαγμένες, επιτρέπουν τη συνέχεια της αναζήτησης. Τί είναι ο έρωτας; Ποια είναι τα μυστικά του; Πώς θ’ ανοίξουν οι κλειστές πύλες της χαράς και της εσωτερικής αρμονίας; Γιατί η ζωή δεν μοιράζει απλόχερα τα δώρα της; Μπορούν λίγα «ψίχουλα φως» να δώσουν ελπίδα και προοπτική; Όταν το φως δυναμώνει, μεγαλώνουν και οι σκιές; Τελικά είναι η διαρκής αναζήτηση η ουσία του βίου;
Λέξεις που δημιουργούν την αναπαράσταση μιας αμφίβολης πραγματικότητας, λέξεις που άλλοτε αναφέρονται σε δομές και εικόνες της φύσης και άλλοτε σε έννοιες της ψυχής, σε σκέψεις, σε νοητικά τοπία, στη βύθιση σε έναν συναισθηματικό λαβύρινθο. Η ποιήτρια ψάχνει τις απαντήσεις όχι μόνο στον πραγματικό κόσμο, αλλά κυρίως σε ένα υποκειμενικό πλαίσιο συναισθημάτων και ιδεών. Ακόμη και στοιχεία της φύσης, όπως ο ήλιος, το φεγγάρι και η θάλασσα, μπορεί να αφορούν έννοιες ή την προβολή εννοιών στη φύση.
Η χώρα της γραφής είναι φιλόξενη αλλά δύσβατη. Με τα παράδοξα και συχνά καταθλιπτικά της τοπία αποσπά την προσοχή ακόμη και των συνεπών περιηγητών από τους αρχικούς τους στόχους ή από τις επίμονες σκέψεις τους. Τότε γράφονται οι καλύτεροι στίχοι. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Ξ. Ζ. δεν χρησιμοποιεί τη γραφή ως μέσο ή εργαλείο. Αφήνεται να χαθεί μέσα στη γραφή. Κι ενώ παρασύρεται από το ρεύμα των λέξεων, βρίσκουν την ευκαιρία να απελευθερωθούν εγκλωβισμένες εικόνες, αρχέγονοι φόβοι, αισθήματα που δεν είχαν εκφραστεί όταν έπρεπε.
Διονύσης Στεργιούλας
