You are currently viewing ‘Εφη Δήμου: Τ.Σ. Έλιοτ: Τα ποιήματα. Εισαγωγή – Μτφρ.: Παυλίνα Παμπούδη. Εκδόσεις Printa / Ποίηση για πάντα, 2024

‘Εφη Δήμου: Τ.Σ. Έλιοτ: Τα ποιήματα. Εισαγωγή – Μτφρ.: Παυλίνα Παμπούδη. Εκδόσεις Printa / Ποίηση για πάντα, 2024

Ακροβασία ανάμεσα στη σιωπή και τον λόγο

 

Έχει λοιπόν ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δει και να διαπιστώσει κανείς την προσαρμογή της παρούσας μετάφρασης στα νέα γλωσσικά και εκφραστικά δεδομένα της ελληνικής γλώσσας, αλλά και τη μέριμνα της μεταφράστριας να εστιάσει στον ρυθμό και την ανάδυσή του. Μπορεί έτσι καλύτερα να περιηγηθεί και να απολαύσει το μάλλον «κλειστό» ποιητικό σύμπαν του Έλιοτ, το γεμάτο από τον στοχασμό και το όραμα ενός καλλιτέχνη που βλέπει στην ποίηση το όχημα για την ανάδυση στο ύψος που μόνο η τέχνη μπορεί να άρει τον άνθρωπο και, ταυτόχρονα, για την καταβύθιση στα εσωτερικά στρώματα του εαυτού, στα μύχια της ύπαρξης. Και είναι τόσο φορτισμένη αυτή η διπλή πορεία, που μοιάζει να διχάζει τον άνθρωπο, να τον οδηγεί σε μια καίρια και καταλυτική εμπειρία ανακάλυψης της ουσίας και της δύναμής του να μετατρέπει τις λέξεις σε έργο μνημειώδες και επιδραστικό, σε παρακαταθήκη ζωής.

Πολλά είναι εκείνα που μπορεί κανείς να επισημάνει ως γνωρίσματα της γραφής του Έλιοτ, τα βασικότερα όμως είναι η στέρεα σχέση της με την παράδοση, ο εναγκαλισμός στοιχείων από κάθε πλευρά του δημιουργικού γίγνεσθαι, η σπάνια πνευματικότητα και η θαυμαστή εικονοποιία που δίνουν στο έργο αυτό έναν πολυεπίπεδο, πολυπρισματικό χαρακτήρα.

Με όλα τα παραπάνω κατά νου και με τη βαθιά αίσθηση του εμβληματικού, πραγματικά, χαρακτήρα της ποίησης του Έλιοτ, θα μπορούσε κανείς να αποτολμήσει τον χαρακτηρισμό της ως μια μορφή «περιπέτειας». Είναι η περιπέτεια της λογοτεχνικής σύνθεσης όταν αυτή επιδιώκει να εξέλθει του περιγράμματος του δημιουργού και να αγκαλιάσει την ιστορική στιγμή σαν να πρόκειται για το μέλλον. Να τεχνουργήσει ουσιαστικά το μέλλον μιλώντας για αυτό με όρους του καινούργιου και ταυτόχρονα του παλιού. Αυτός ίσως είναι και ο λόγος που η ποίηση του Άγγλου δημιουργού είχε τέτοια απήχηση, τέτοια δυναμική. Γιατί δημιουργήθηκε μέσα σε μια οριακή στιγμή για την ανθρωπότητα, τότε που ο άνθρωπος για πρώτη φορά τόσο έντονα και αποφασιστικά αναμετρήθηκε με την ανθρώπινη ουσία του, την απεκδύθηκε και τη διεκδίκησε εκ νέου για να βαδίσει στην καινούργια εποχή του. Μέσα σε αυτή την ιστορική συγκυρία, τη σφραγισμένη από δύο καταστροφικούς πολέμους, το έργο του Έλιοτ έρχεται για να υπομνήσει την αξία της λογοτεχνικής δημιουργίας ως ένα είδος ανατομίας της ανθρώπινης ψυχής, θεραπείας και αποκατάστασής της. Δεν είναι τυχαίο ότι μια πιο διαισθητική προσέγγιση των ποιημάτων του θα μπορούσε, ίσως, να αποτυπώσει την εμπειρία αυτή ως μια ακροβασία ανάμεσα στη σιωπή και τον λόγο, ως έναν μετεωρισμό ανάμεσα στην έκφραση και το ανέκφραστο, ως μια αποτύπωση της διείσδυσης του ενός μέσα στο άλλο σε ένα ζευγάρωμα που είναι ζωή, που είναι ποίηση. Που είναι ζώσα δημιουργία.

 

 

(Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΕΠΟΧΗ 16/2/25)

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.