Τα παλιά βιβλία είναι δεύτερες ευκαιρίες. Είναι κομμάτια δικά μας που τα ανασύρουμε, είναι πολύτιμες καρφίτσες στο μπούστο, στο καπέλο μας, είναι χειροβομβίδες που σκάνε στα έκπληκτα χέρια μας. Τα παλιά βιβλία είναι περισσότερο δικά μας από οτιδήποτε άλλο, οι τσακισμένες σελίδες – ένα τριγωνάκι πάνω δεξιά, πάνω αριστερά ή και κάτω και ακόμα πιο κάτω, πίσω και βαθιά στο χρόνο, τα παλιά βιβλία είναι ο χρόνος, είναι η δομή που πάνω της πατάμε, τα σημάδια του, είναι αποδείξεις ότι υπήρξαμε, μαρτυρίες του τι και του πώς υπήρξαμε, είναι το δέος και ο σεβασμός για εκείνον τον εαυτό, είναι η απώλεια εκείνου του εαυτού, του άλλου που έμεινε πίσω, που με κόπο τον αποβάλλαμε, πουμε αγανάκτηση τον πετάξαμε, και που τώρα τον αγγίζουμε με αγάπη ή με απορία. Και αν, εκτός από τσακισμένα, είναι και σημειωμένα, ε, τότε η γιορτή είναι μεγαλύτερη. Τι θησαυροί οι σημειώσεις αυτές! Σχόλια, αντιρρήσεις, σκέψεις, συναισθήματα που ξέχασες, που θες να ξεχάσεις, που θες να θυμηθείς. Οι μικρές Ευτυχίες που σου γνέφουν από εκεί πίσω, ποιες είναι αυτές, τι έχει απομείνει; Είναι λέξεις, πολλές λέξεις, αλλά κυρίως είναι δάκρυα, καφές και νύχτες αϋπνίας. Είναι πίνακες εποχής, grupo da famiglia, παγωμένα ολοζώντανα στο χρόνο. Είναι η ανάγκη να βρεις, να σκάψεις, να ταυτιστείς, να ξεφύγεις, να αποφύγεις. Την καθημερινότητα κι αυτόν τον άλλον εαυτό που σε κοιτάζει επίμονα, που σε κρυφοκοιτάζει και σου ψιθυρίζει. Που σου γυρίζει την πλάτη.
Κι αν μέσα τους βρεις ένα εισιτήριο, μια απόδειξη, μια λίστα για ψώνια. Τρικούβερτο γλέντι εγκεφαλικών συνάψεων τότε στήνεται.
Και αν τα βιβλία δεν είναι δικά σου, τότε είναι μια κλεφτή ματιά, μια κλειδαρότρυπα ακόμα πιο δηλωτική απ’ αυτή της κρεβατοκάμαρας. Τα βιβλία είναι αφόρητα μαρτυριάρικα. Roman à clef έως και πορνό περιωπής. Ωμή απόλαυση.
Είναι άστεγα, όπως λέει και η Βιρτζίνια, κι έτσι αλήτικα έχουν μεγάλο γούστο όπως μαζεύουν γύρω σου τα φτεράκια τους και σε σκεπάζουν προστατευτικά, ή ίσως πάλι απειλητικά. Με κάτι άστατο και ακατάστατο και τόσο φευγαλέο που τελικά τρυπώνει στα κρυφά και μένει για πάντα εκεί μαζί σου.