Το Ισλάμ, ο Χομεϊνί και η Περσία

Ο Γεώργιος Σχορετσανίτης (Τρίκαλα, 1953) που σπούδασε Ιατρική κι εργάστηκε, μεταξύ άλλων, ως Διευθυντής Χειρουργικής στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Ηρακλείου, συνεχίζει να ταξιδεύει ανά τον κόσμο και να εκδίδει βιβλία με τις εντυπώσεις του. Στο πρόσφατο πόνημά του Στη χώρα των Ζωροαστρών και του Ιράν μας ξεναγεί στο Ιράν, την αρχαία Περσία, και στις μεγάλες πόλεις της, την Τεχεράνη και το Ισφαχάν.

Ωστόσο, όπως και σε όλα του τα ταξιδιωτικά βιβλία, έτσι κι εδώ, ο συγγραφέας δεν περιορίζεται στην παράθεση των εμπειριών του που συνοδεύονται με ανάλογες φωτογραφίες του ίδιου και άλλων προσώπων που συνάντησε, αλλά κάνει εκτενείς ιστορικές αναφορές. Στο πρώτο κεφάλαιο παραθέτει τη φράση του Πολ Μοράν «Το να ταξιδεύεις είναι ο πιο ευχάριστος, ο πιο άβολος και ο πιο δαπανηρός τρόπος για να μορφωθείς. Είναι ο λόγος για τον οποίο οι Άγγλοι, ειδικεύτηκαν σ’ αυτόν».

Στη συνέχεια, μνημονεύει ορισμένα ονόματα που παραπέμπουν στην αρχαία Περσία (Δαρείος, Ξέρξης, Αρταξέρξης, Κύρος) και του σύγχρονου Ιράν (Αγιατολάχ Χομεινί, Φρουροί της Επανάστασης, θεοκρατικό Ισλάμ), και μας θυμίζει πως αυτή η μεγάλη χώρα των δεκάδων εκατομμύριων κατοίκων, φιλοξενεί την μεγάλη πλειοψηφία των σιιτών μουσουλμάνων. Μετά μιλάει για τον σιτισμό, που δεν αποτελεί ισλαμική αίρεση, αλλά προέκυψε από ίντριγκες αιματηρές διενέξεις, διαφωνίες και δολοφονίες που αποσκοπούσαν στην διαδοχή του προφήτη Μωάμεθ.

Η αφήγηση αρχίζει από την Τεχεράνη, μια χαώδη πόλη με δεκατέσσερα εκατομμύρια κατοίκους, η οποία προκαλεί καταπόνηση στους ανθρώπους που ζουν και εργάζονται σε αυτήν. Στη συνέχεια, μαθαίνουμε για τις μαυροφορούσες γυναίκες του Ιράν στις οποίες ο ισλαμικός νόμος δεν δίνει πολλά δικαιώματα, αφού δεν τις αντιμετωπίζει ισοδύναμα με τον άντρα σε θέματα κοινωνικά οικογενειακά, ατομικά.  Στο Ιράν, διαβάζουμε, όπως και σε κάθε μουσουλμανική χώρα, δεν επιτρέπεται η φωτογράφηση των γυναικών ούτε ο χαιρετισμός  τους από έναν άντρα δια χειραψίας.

Από το 1941 έως το 1978, όταν η εξουσία ανήκε στον Σάχη, οι γυναίκες είχαν τη δυνατότητα επιλογής στη δημόσια ενδυμασία τους. Εκείνη την εποχή οι μορφωμένες γυναίκες που φορούσαν μαντήλα δεν θεωρούνταν σύγχρονες, η μαντήλα αποτελούσε δείγμα αναχρονισμού. Κι ύστερα ήρθε ο Χομεϊνί που τα ανέτρεψε όλα κι έφερε στη χώρα την οπισθοδρόμηση. Στη δεκαετία του 1970, μας πληροφορεί ο συγγραφέας, πολλοί Ιρανοί δυσαρεστημένοι με την ταχεία κοινωνική αλλαγή και την διαρκώς αυξανόμενη δυτική επιρροή στο Ιράν, στραφήκανε στη θρησκεία  για ένα καινούργιο κοινωνικό πρότυπο. Κι ύστερα ήρθε η επανάσταση του 1979 εναντίον του Σάχη και ακολούθως η άφιξη στη χώρα του εξόριστου Αγιατολάχ Χομεϊνί.

Τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται ο συγγραφέας, δίνοντας πληθώρα πληροφοριών είναι τα εξής: το Εθνικό Μουσείο Κοσμημάτων, τα βασιλικά παλάτια του Γκολεστάν, η προπαγάνδα του κυλίνδρου του Κύρου, το μουσείο χαλιών της Τεχεράνης, τα παγοποιεία στην αρχαία Περσία,  η απεραντοσύνη του πηλού στην πόλη Κασάν, η πόλη Γιάζντ, ο Ζωροαστρισμός και το Ιράν, το αιωνόβιο κυπαρίσσι του Αμπαρκού, η πόλη Σιράζ, τα μαυσωλεία των ποιητών Χαφέζ και Σααντί, τα δημόσια λουτρά, δηλαδή τα χαμάμ, τα ερείπια της Περσέπολης, το Ισφαχάν και οι γέφυρές του, μαζί με τζαμιά, τα παλάτια και το παζάρι της πόλης.

Όπως έχει γίνει αντιληπτό, ο αναγνώστης μαθαίνει πληθώρα πραγμάτων και αντλεί πολλές ιστορικές και άλλες πληροφορίες από το παρόν βιβλίο. Για την αρτιότερη ενημέρωση εκείνων που θα το πάρουν, ο φιλόπονος Γεώργιος Σχορετσανίτης παραθέτει πλούσια βιβλιογραφία, απολύτως χρήσιμη για τον εμπλουτισμό των γνώσεών μας.