Ένα παιδί χαράζει γραμμές στην άμμο, σημάδια που σύντομα σβήνονται από το κύμα. Αυτή η εφήμερη πράξη συμπυκνώνει τις πρώτες εκφράσεις δημιουργικότητας της ανθρωπότητας: τον διάλογο μεταξύ του υποσυνείδητου και του υλικού κόσμου. Από αυτές τις αρχέγονες καταβολές, η δημιουργικότητα εξελίχθηκε καθώς οι άνθρωποι εξερευνούσαν τις υφές, την πυκνότητα και την ανθεκτικότητα των υλικών. Σήμερα, αιώνες αργότερα, ένας καλλιτέχνης με μια ψηφιακή πένα συνεχίζει αυτόν τον διάλογο, κατέχοντας εργαλεία που κληρονομήθηκαν από αιώνες πολιτισμικής εξέλιξης, ενώ παράλληλα εμβαθύνει στο υποσυνείδητο.
Κάπως έτσι ξεκίνησε το ταξίδι της Λένας Τριαντογιάννη ως καλλιτέχνιδας, μια περιπέτεια βαθιά συνυφασμένη με την επαγγελματική της εξειδίκευση στη μετασχηματιστική ηγεσία και τους φιλοσοφικούς της προβληματισμούς για το ρόλο των ηγετών στην εξέλιξη της ανθρωπότητας και την κοινωνική αλλαγή. Η ζωγραφική της, η πρακτική της στην ηγεσία και η φιλοσοφία της συγκλίνουν σ’ έναν κοινό στόχο: την πρόσβαση στο υποσυνείδητο για να θεραπευτεί και να αναδυθεί σε μια πιο συνεκτική «εκδοχή» που επιτρέπει σε κάποιον να περιηγηθεί στην αλλαγή και να κάνει αυθεντικές, ουσιαστικές επιλογές.
Μαθήτρια του Αλέξανδρου Παπακωνσταντίνου και εμπνευσμένη από τους «τροπισμούς» του, η Τριαντογιάννη είναι μια άλλη περίπτωση όπου η τέχνη και η επαγγελματική πρακτική συγχωνεύονται για να ενεργοποιήσουν τον μετασχηματισμό. Ο ρόλος της ως καλλιτέχνιδας και αξιόπιστη σύμβουλος ηγετών σε όλο τον κόσμο αντικατοπτρίζει την πεποίθησή της ότι η τέχνη «ξεκλειδώνει τη δημιουργικότητα των ηγετών, επιτρέποντάς τους να ονειρεύονται και να σκέφτονται ανατρεπτικά». Οι πίνακές της δεν είναι απλώς αναπαραστάσεις, αλλά διαδικασίες ανάδυσης, αποτυπώνοντας υποσυνείδητες παρορμήσεις που οδηγούν στη δημιουργικότητα και τον εκσυγχρονισμό.
Το ιδιαίτερο ύφος της χαρακτηρίζεται από ελικοειδείς γραμμές, αλληλοσυνδεόμενες μορφές και έντονα χρώματα. Αυτά τα στοιχεία συμβολίζουν τη φιλοσοφία της για την ηγεσία: αναδυόμενη, όμορφα πολύπλοκη, μη γραμμική και βαθιά αυθεντική. Αφαίρεση, γεωμετρία, έντονα χρωματιστά σχήματα, στιλιζαρισμένα μοτίβα, χρωματικές αντιθέσεις, γραμμές που διασυνδέουν σπίτια, μορφές, αντικείμενα, φυτά, δημιουργούν μια διαρκή οπτική ροή μεταξύ τους, όπως το Facets of identity (or Options with their shadows), Gametes ή το Blooming Essence, που αντανακλούν τη διασύνδεση των επιλογών, των ταυτοτήτων και των πλαισίων.
Στο Abstract Village, τα διασυνδεδεμένα σπίτια αναφέρονται στην έννοια της ιδιοκτησίας, της γειτονιάς, της κοινότητας, της αστικής ανάπτυξης, της εννοιολογικής ερμηνείας του αρχιτεκτονημένου χώρου και της ποικιλομορφίας της αρχιτεκτονικής. Η διασύνδεση γίνεται ο ομφάλιος λώρος και ο ιστός της ζωής. Αυτή η ελικοειδής διασύνδεση στα έργα της αντανακλά την ολιστική άποψη του Spinoza ότι όλα τα πράγματα είναι μέρη μιας ενιαίας πραγματικότητας, είτε αυτή νοείται ως Θεός είτε ως Φύση. Ομοίως, εναρμονίζεται με τη βουδιστική αντίληψη του Pratītyasamutpāda, την αλληλεξαρτώμενη προέλευση όλων των πραγμάτων, τονίζοντας τη διάλυση του ατομικού διαχωρισμού μέσω της Συνείδησης και της Επίγνωσης.
Η Τριαντογιάννη είναι διαισθητική και η ικανότητά της να μεταγράφει συναισθήματα, σκέψεις και τακτικές του coaching σε εικόνες είναι μια απελευθερωτική και συνάμα διδακτική μέθοδος για να απεικονίσει τη δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ αυτονομίας και αλληλεξάρτησης, να αγκαλιάσει άφοβα την αλλαγή και να ξεκλειδώσει λανθάνουσες δυνατότητες, εμβαθύνοντας σε θέματα ταυτότητας και κατανόησης του εσωτερικού εαυτού ως θεμέλιο λίθο για τον προσωπικό και συλλογικό μετασχηματισμό.
Είτε εμπνέεται από την πολύχρωμη γεωμετρία και τη συμβολική ζωτικότητα της τέχνης των Ndebele, είτε καθοδηγείται από την πρωτοποριακή αφαίρεση των Wassily Kandinsky, Joan Miró, Alexander Calder και Frank Stella, τα έργα της συνδέουν το τοπικό με το οικουμενικό, υπογραμμίζοντας το διπλό της ρόλο ως καλλιτέχνιδα και οδηγού για τους ηγέτες που επιχειρούν στην πολυπλοκότητα ενός παγκοσμιοποιημένου κόσμου.
Η Τριαντογιάννη περιγράφει τη διαισθητική της διαδικασία ως «μια πράξη ακρόασης του υποσυνειδήτου μου που επιτρέπει στα διαισθητικά μηνύματα να αναδυθούν στον μουσαμά». Αυτή η προσέγγιση αντανακλά την πίστη του Wassily Kandinsky στην πνευματική διάσταση της αφηρημένης τέχνης, όπου τα σχήματα και τα χρώματα αναδύονται από το υποσυνείδητο για να εκφράσουν εσώτερες αλήθειες. Παρομοίως, όταν η Τριαντογιάννη περιγράφει το μεταμορφωτικό ταξίδι που πραγματοποιούν οι ηγέτες για να εξερευνήσουν αχαρτογράφητες πτυχές της ταυτότητάς τους, βλέπει τις παιγνιώδεις, τις βιομορφές και τις ονειρικές συνθέσεις του Joan Miró, ως τα εργαλεία της για να συνδέσει την πραγματικότητα με τις οραματικές δυνατότητες. Από τα λεπτεπίλεπτα εναέρια γλυπτά του Alexander Calder, εμπνέεται τη δυναμική ισορροπία και την ενέργεια που ζωντανεύουν τις σχέσεις, ενώ οι τολμηρές πολυσχηματικές αλουμινένιες αφαιρέσεις του Frank Stella, τη διδάσκουν να δομεί το χώρο με έντονα περιγράμματα για να εσωκλείσει το μήνυμα.
Η Τριαντογιάννη διοχετεύει αυτές τις επιρροές σε μια σύγχρονη και τολμηρή τέχνη, σχεδιασμένη να ανταποκρίνεται στις πρωτόγνωρες προκλήσεις της εποχής μας. Το έργο της συνδέει τον ανθρωπισμό με το επιχειρείν, ένα αναδυόμενο αλλά και βαθύ εκπαιδευτικό πλαίσιο που αγκαλιάζει την ευαλωτότητα, την αυθεντικότητα και την πολυπλοκότητα, προσφέροντας στους θεατές όχι μόνο μια διαφορετική αισθητική εμπειρία αλλά και μια πρόσκληση να ξεκινήσουν τις δικές τους διαδικασίες αυτό-ερεύνησης, ανάδυσης, θεραπείας και εξέλιξης.
Έργα της όπως Identity Shifting (or Three Dances), Women in My Life, Options with Their Shadows, Emerging Horse, Blooming Essence και άλλα, γίνονται γέφυρες μιας αφηρημένης αισθητικής γλώσσας και πλούσιες μελέτες αυτογνωσίας για να αναδείξουν τα ζητήματα που απασχολούν το σύγχρονο άνθρωπο: διαφορετικότητα, ταυτότητα, μετασχηματισμός, διασύνδεση. Αυτή η πολλαπλότητα των επιλογών των ταυτοτήτων και των διαδρομών παραπέμπει στην έννοια της ρευστής, ασταθούς ταυτότητας των Deleuze και Guattari (2017), και τη θεωρία U του Otto Scharmer (2009), η οποία ενθαρρύνει τους ηγέτες να αγκαλιάσουν την ευαλωτότητα για να απελευθερωθούν από τα περιοριστικά πρότυπα προκειμένου να ηγηθούν του μετασχηματισμού.
Ένα τέτοιο παράδειγμα, είναι το έργο Facets of Identity (or Options with their Shadows) της Τριαντογιάννη, μια οπτική αναπαράσταση του τρόπου με τον οποίο οι επιλογές και τα πιθανά αποτελέσματα διαμορφώνονται από το πλαίσιο και την ιστορία. Οι γεωμετρικές μορφές που αλληλοεμπλέκονται παραπέμπουν στη λεπτή αλληλεπίδραση της αυτενέργειας και των εξωτερικών πιέσεων. Ομοίως, το παράδοξο της ελευθερίας και του περιορισμού αναδύεται μέσα από την δυναμική κίνηση του αλόγου (Emerging Horse) που πλαισιώνεται από πυκνές, παχιές γραμμές για να αποτυπώσει την ανθεκτικότητα απέναντι στην αλλαγή. Κι όταν αυτή συμβεί, παίρνει μορφή στο Blooming Essence, όπου η έντονη πολυχρωμία αναδεικνύει την ομορφιά της ενότητας και της ολότητας, απεικονίζοντας την ισορροπία μεταξύ ατομικότητας και συλλογικής συμμετοχής.
Γιάννης Κολοκοτρώνης
Καθηγητής Ιστορίας και Θεωρίας της Τέχνης – Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών / Δ.Π.Θ.
Yannis Kolokotronis: Interconnection and Authenticity in Lena Triantogiannis’ painting
A child etches lines in the sand, which the waves soon wash away. This ephemeral act encapsulates humanity’s first expressions of creativity: the dialogue between the subconscious and the material world. From these primitive origins, creativity evolved as humans explored the textures, density and durability of materials and forms. Today, centuries later, an artist with a digital pen continues this dialogue, adopting tools inherited from centuries of cultural evolution while delving into the subconscious.
This is how Lena Triantogiannis’ journey as an artist began; an adventure deeply intertwined with her professional expertise in transformational leadership and her philosophical reflections on the role of leaders in the evolution of humanity and social change. Her drawing, her practice as a leadership development expert and coach and her philosophy converge on a common goal: accessing the subconscious to heal and emerge in a more cohesive ‘version’ enabling one to navigate change and make authentic, meaningful choices.
A student of Alexandros Papakonstantinou and inspired by his “tropisms”, Triantogiannis is another example where art and professional practice merge to activate transformation. Her role as an artist and trusted advisor to leaders around the world reflects her belief that art “unlocks the creativity of leaders, allowing them to dream and think disruptively.” Her paintings are not just representations, but emergence processes, capturing subconscious impulses that lead to creativity and contemporarism.
Her style is characterized by spiraling lines, interconnected forms and intense colors. These elements symbolize her philosophy of leadership: emergent, beautifully complex, non-linear and deeply authentic. Abstraction, geometry, brightly colored shapes, stylized patterns, contrasting colors, lines that interconnect houses, forms, objects, plants, create a continuous visual flow between them, such as in Facets of Identity (or Options with Their Shadows), Gametes or Blooming Essence, that reflects the interconnectedness of choices, identities and contexts.
In Abstract Village, interconnected houses refer to the concepts of property, neighborhood, community, urban development, the conceptual interpretation of architectural space, and the diversity of architecture. Interconnectedness becomes the umbilical cord and the web of life. This spiral interconnectedness in her works reflects Spinoza’s holistic view that all things are parts of a single reality, whether understood as God or Nature. Similarly, it is in harmony with the Buddhist concept of Pratītyasamutpāda, the interdependent origin of all things, emphasizing the dissolution of individual separation through Consciousness and Awareness.
Triantogiannis is intuitive, and her ability to transcribe emotions, thoughts and coaching approaches into images is both a liberating and an instructive method that illustrates the dynamic interplay between autonomy and interdependence, enables to fearlessly embrace change and unlocks hidden potential, delving into issues of identity and understanding the inner self as a foundation for personal and collective transformation.
Whether inspired by the colorful geometry and symbolic vitality of Ndebele’s art or guided by the avant-garde abstraction of Wassily Kandinsky, Joan Miró, Alexander Calder and Frank Stella, her works connect the local and the universal, underscoring her dual role as an artist and guide to leaders operating in the complexity of a globalized world.
Triantogiannis describes her intuitive process “as an act of listening to my subconscious that allows intuitive messages to emerge on the canvas.” This approach reflects Wassily Kandinsky’s belief in the spiritual dimension of abstract art, where shapes and colors emerge from the subconscious to express inner truths. Similarly, when Triantogiannis describes the transformative journey leaders take to explore uncharted aspects of their identity, she sees Joan Miró’s playful, organic forms and dreamlike compositions as her tools for connecting reality to visionary possibilities. In Alexander Calder’s delicate aerial sculptures, she finds inspiration in the dynamic balance and energy that animates relationships. Last, Frank Stella’s daring shaped aluminum abstractions teach her to structure space with sharp outlines to encapsulate the message.
Triantogiannis channels these influences into a contemporary and daring art, designed to respond to the unfamiliar challenges of our time. Her work connects humanism with business, an emergent yet profound educational framework that embraces vulnerability, authenticity and complexity, offering viewers not only a different aesthetic experience but also an invitation to begin their own processes of self-inquiry, emergence, healing and growth.
Her works such as Identity Shifting (or Three Dances), Women in My Life, Options with Their Shadows, Emerging Horse, Blooming Essence and others become bridges of an abstract aesthetic language and rich studies of self-awareness to highlight the issues that concern contemporary man: diversity, identity, transformation, interconnection. This multiplicity of choices of identities and pathways refers to Deleuze and Guattari’s (2017) concept of fluid, unstable identity and Otto Scharmer’s (2009) U-theory, which encourages leaders to embrace vulnerability to free themselves from limiting norms in order to lead transformation.
One such example is Triantogiannis’ Facets of Identity (or Options with Their Shadows), a visual representation of how choices and their possible outcomes are shaped by context and history. The interlocking geometric forms refer to the delicate interplay of self-authoring and external pressures. Similarly, the paradox of freedom and limitation emerges through the dynamic movement of the horse (Emerging Horse) framed by dense, thick lines to capture resilience in the face of change. And when this happens, it takes shape in Blooming Essence, where intense polychromy highlights the beauty of unity and wholeness, depicting the balance between individuality and collective participation.
Yannis Kolokotronis
Professor of Art History and Theory – Department of Architectural Engineering / D.U.Th.
Βιβλιογραφία
-
Calder, Alexander. (2002). Alexander Calder: Performing Sculpture. London: Tate. https://www.tate.org.uk/whats-on/tate-modern/alexander-calder-performing-sculpture
-
Deleuze, Gilles & Felix Guattari (2017). Χίλια Πλατώματα. Καπιταλισμός και Σχιζοφρένεια, μτφρ. Βασίλης Πετσογιάννης. Αθήνα: Πλέθρον.
-
Kandinsky, Wassily. (1981). Για το πνευματικό στην τέχνη, μτφρ. Δημήτρης Δεληγιάννης. Αθήνα: Νεφέλη.
-
Miró, Joan. (2012). Joan Miró: Painting and Anti-Painting 1927–1937. New York: Museum of Modern https://www.moma.org/calendar/exhibitions/33
-
Rowell, Ivor. Ndebele: Ein Volk und Seine Kunst, 1999, Stuttgart, Parkland Verlag.
-
Scharmer, C. Otto. (2009). Theory U: Leading from the Future as It Emerges. San Francisco: Berrett-Koehler Publishers.
-
Spinoza, Βaruch. (2009). Ηθική, μτφρ. Βασιλική Γρηγοροπούλου, Αθήνα: Εκκρεμές.
-
Stella, Frank. (1986). Working Space. Cambridge: Harvard University Press.
-
Triantogiannis, Lena. (2017). «Onboarding Isn’t Enough». Harvard Business Review. https://hbr.org/2017/05/onboarding-isnt-enough