Οι εκδόσεις Κείμενα φέρνουν στο προσκήνιο τα διηγήματά του Νίκου Κουρμουλή, Άπνοια. Στον κόσμο της Άπνοιας που τον κυβερνά το εφήμερο και η σκληρή αλήθεια του εξορισμού του ανθρώπου από το αιώνιο, την Κλεψύδρα, οι δρόμοι δεν έχουν ονόματα και πατρίδα. Η Άπνοια είναι φαινόμενο που διέπει τα ξαφνικά γεγονότα, τις παραλείψεις, τις αμνησίες και τις αλλαγές στη ρουτίνα των ηρώων-θυμάτων της και επισκιάζει τα πάντα στη ζωή τους, δίνοντας την ευκαιρία να ανακαλύψουν πράγματα μέσα σε μια θάλασσα απωλειών, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού τους. Μια σολίστ που κυριεύται από ανηδονία, μία χάκερ που χάνεται στην ψηφιακή περσόνα της, ένας ρακοσυλλέκτης που γίνεται ράκος και μένει γυμνός να πουλάει ακόμα και τον εαυτό του, ένας πολιτευτής που από ένδοξος ήρωας ενός κόμματος γίνεται ένα έρμαιο της λησμονιάς, ώστε να ξεχάσει και ο ίδιος ποιος είναι, μία ταμίας που ψάχνει το παιδί μέσα σε παλιά–και νέα– παιχνίδια της, ένας σεκιουριτάς που εξορίζεται από τη διαφθορά της νύχτας, ένας διαχειριστής πολυκατοικίας ερωτευμένος κυριολεκτικά με τον θάνατο, μία μάνατζερ που χάνεται στην πλημμύρα των μέιλς και των μίτιγκς: όλοι θύματα της Κλεψύδρας. Αυτοί αποτελούν μέρος του μωσαϊκού της Άπνοιας, η οποία θα μπορούσε να είναι η σημερινή Αθήνα, οι δυτικές συνοικίες της Θεσσαλονίκης, η Νέα Υόρκη με το Χάρλεμ και το Μπρονξ να τη συνοδεύουν– η παράνοια της Άπνοιας δε γνωρίζει σύνορα, αυτή η δυστοπία μας καίει καθημερινά παντού.
H Άπνοια είναι πόλη με πρόσωπα μαρμάρινα, με επιφυλακτικούς τρελούς, με σπασμένα τζάμια από παλαιά εργοστάσια, με ιδιωτικές κλινικές για τους «λίγους τυχερούς», με γεμάτα καφέ και άδεια θέατρα, μια πόλη που πλακώνονται όλοι: «η πόλη μας». Είναι ενδιαφέρον ότι το βλέμμα του Kουρμουλή διατηρεί τη διαύγεια που είναι απαραίτητη για να δούμε τη διαφθορά σε όλα όσα μας περιβάλλουν και μας καθορίζουν, διατηρώντας παράλληλα το τρυφερό βλέμμα του που αγκαλιάζει την καλή ανθρώπινη φύση μας και απέχει από τον οίκτο για τους άλλους. Το ακόλουθο απόσπασμα από το διήγημα Πολιτευτής/Αμνησία, στο οποίο ο διεφθαρμένος πολιτικός, έχοντας χάσει τη μνήμη του και την ταυτότητά του, περιγράφεται με τον εξής τρόπο:
«Το πρώην παιδί θαύμα της πολιτικής, Μιχάλης Καριώτης, ένθερμος υπερασπιστής των οικολογικών ανησυχιών και ανθρώπινων δικαιωμάτων, απομακρύνεται από κοντά της και πηγαίνει προς τα εκεί που του υπέδειξε. Τρικλίζοντας, φτάνει προς μιας ετοιμόρροπη φιδογυριστή σκάλα. Περίπου σαν κι αυτή που ξετυλίχτηκε μπροστά του στο ζωντανό του παραλήρημα. Γυρίζει και κοιτά πίσω. Το κορίτσι συνεχίζει να σκουπίζει το πάτωμα, με αφοσίωση. Από παλιό τζουκ-μποξ ακούγεται το «It’s Over» του Ρόι Όρμπινσον. Ο άντρας χάνεται στη σοφίτα σφυρίζοντας τον σκοπό».
Όταν πρωτοπήρα το βιβλίο στα χέρια μου , στην αρχή δε μου άρεσε ο τίτλος αλλά οι λέξεις ήταν απλές και ειλικρινείς και γεμάτες πάθος. Χριστέ μου, σκέφτηκα, αυτός ο άνθρωπος μπορεί να γράψει! Κάθε λέξη είχε τον δικό της χυμό και έρεε στο ποτάμι της κοφτής γραφής του. Όταν τελειώσα το βιβλίο, ήξερα ότι υπάρχουν ακόμα μαγικοί άνθρωποι στον κόσμο. Η Άπνοια του Νίκου Κουρμουλή σε μαγεύει, διότι κάνει τους ανθρώπους ανθρώπινους, όπως βλέπουμε και στο παρακάτω απόσπασμα:
«Η Κλεψύδρα πνίγεται. Η καρδιά της κατρακυλάει. Θυμάται τον πρώτο της έρωτα. Ανοίγει διάπλατα τα πόδια της. Ένα γλυκό μελαψό αγόρι, όλο ντροπές. Πάρθηκαν στο ξεφλουδισμένο καπό ενός κλεμμένου Audi. Το δώρο του. Με τα κορμιά τους να εκρήγνυνται σαν βόμβες μολότοφ. Ή κάπως έτσι. Τα τζάμια τρίζουν απειλητικά. Το γραφείο της σείεται απ’ τα θεμέλια. Τα φώτα σβήνουν μέσα σ’ ένα παρατεταμένο σπάραγμα. Αποσυνδέει τους υπολογιστές και ξαπλώνει ανάσκελα. Η ανατομική καρέκλα την αγκαλιάζει σα χάδι. Ας σβηστούν τα ίχνη της, δεν τη νοιάζει τίποτα πια. Εξάλλου η δουλειά της είναι ο ύμνος του παροδικού, δεν κρατά ποτέ για πάντα».
` Εν ολίγοις, η Άπνοια του Νίκου Κουρμουλή είναι εξαιρετικό δείγμα ενός μείγματος ποιητικής πρόζας και βρώμικου, οικονομικού ρεαλισμού υπό το πρίσμα ενός σφοδρού, αιμοσταγούς χρόνου που κρίνει και καταβροχθίζει τα πάντα– και το μόνο που πραγματικά μένει η πεπτουσία της ζωής: ο τερματισμός της.
Ο Γιώργος Κ. Μιχαηλίδης, είναι μεταπτυχιακός φοιτητής Φιλοσοφίας, μεταφραστής και υπεύθυνος της γραμματείας του Ινστιτούτου Φιλοσοφίας, ΙWPR(Institute for World Philosophical Research).
