Μία σου και μία μου… (Η ζωή μας κύκλους κάνει)
Το βουνό σμίγει
αναβλύζουν οι στίχοι
τέχνης πετράδια.
Φλογέρα ακούγεται
αρχή παραμυθιού.
Το ποιητικό έργο Σταγόνες Στίχοι της Πωλλέτας Ψυχογυιοπούλου και της Ελένης Κοφτερού, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Λεξίτυπον» 2023, χαρακτηρίζεται ως έντονα μεταφυσικό, δυστοπικό, πεσιμιστικό, λυτρωτικό, απαισιόδοξο και ταυτόχρονα ευοίωνο αλλά και παρηγορητικό στη συνειδητοποίηση ότι η Μοίρα όλων είναι κοινή:
Χίλια κοχύλια
σπαρμένα στην αμμουδιά
φιλιά μου δίνουν.
Της Αφροδίτης μήπως
είναι οι πατημασιές;
Συχνά, επίσης, η μία ποιήτρια παρηγορεί και κατευνάζει τη δυσθυμία ή τις μεταφυσικές ανησυχίες της άλλης, προσφέροντας στήριγμα με απλή και άμεση έκφραση, χωρίς κανένα φτιασίδωμα:
Ψυχή στα μαύρα
με κατατρέχει φόβος
καταδιωγμένου.
Στήριγμά σου θα γίνω
σκιάς ασπίδα εγώ.
Τα τάνκα της συλλογής είναι ένα διαδραστικό «παιχνίδι» λέξεων κι ερωταποκρίσεων, διασκεδαστικό – στην αμφιθυμία του– που αποπνέει στωικότητα και αποδομεί, εν τέλει, κάθε μεγάλο μεταφυσικό ερώτημα που βασανίζει το ανθρώπινο είδος, κάνοντας αναγωγή στα φυσικά φαινόμενα και στις εποχές που όλο αλλάζουν κι όλα ίδια μένουν. Χαρακτηριστικό είναι το ακόλουθο στη σ. 11:
Φέρε λουλούδια
το φως άσε να λάμψει
Άνοιξη ξανά
Άνθη με πεταλούδες
ξεκινούν τον πόλεμο.
Το αέναο Ταό, το κυκλικό Ταό, το Όλον, που περιστρέφεται αργά στο «Τίποτε των Πραγμάτων», στην Αδράνεια και τη Μη Δράση, που όμως αυτοαναιρείται και τελικά… κινείται και διαπερνά τη συλλογή. Στην παραδοχή πως όλα είναι μάταια, μα και όλα έχουν σκοπό όπως η Φύση (κρίνα, φλαμουριές, θαλάσσια πλάσματα, βότανα, χιόνι, πυγολαμπίδες) –πανταχού παρούσα στο έργο– που μετουσιώνει τον θάνατο σε νέα Ζωή και ακολουθεί τον δρόμο της.
Τριαντάφυλλο
χαμόγελο χάραξε
δάδα έρωτα.
Η κόκκινη φλόγα του
θα γίνεται γραφίδα.
Άλλες, πάλι, φορές, οι δύο ποιήτριες προσφέρουν εικόνες με τον τρόπο του Ελύτη για το αιώνιο παιδικό καλοκαίρι όπου τίποτε και κανείς δεν μπορούσε να βλάψει την παιδική ή εφηβική μας αθωότητα, και που η Θάλασσα, Μάνα όλων, πρόσφερε απλόχερα τη δροσερή αγκαλιά της:
Θείο όραμα
αστραφτερό πρωινό
το καλοκαίρι.
Στης θάλασσας το στήθος
αλαφροπερπατάμε.
Το όλο βιβλίο διαπνέεται από ανατολίτικο μυστικισμό –χωρίς να το έχουν επιδιώξει οι δύο ποιήτριες – στον οποίο μπορεί ο αναγνώστης να μυηθεί αυτόματα, και να συναντήσει το πεπρωμένο του ολιστικά, απ’ τη γέννηση ως τον θάνατο, αφού «ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει», ακριβώς όπως μια χορογραφία Τάϊ -Τσι[1].
Ακτινοβόλα
φύλλα πεσμένα νεκρά
το φθινόπωρο.
Είναι η γλυκιά τροφή
υπόγειων πλασμάτων.
Η Ψυχογυιοπούλου και η Κοφτερού παρατηρήτριες από κάπου ψηλά, ψαύοντας το ακλόνητο δέντρο της ποίησης, πότε γυρίζουν οι ίδιες τον τροχό της Τύχης –ποντάροντας τα ψυχικά τους «ρέστα» –φαινομενικά ακίνητες, αλλά ωστόσο αεικίνητες, κάνουν μέσα από την ποίησή τους κοινωνικά και μεταφυσικά σχόλια, και έτσι καθοδηγούν τον αναγνώστη σε μια εσωτερική διαδικασία ανασκόπησης του Ανώτερου Εαυτού του. Ιέρειες ενός Εσωτερικού Νου, κορυφαίες αρχαίας ελληνικής τραγωδίας –με σταγόνες στίχους– προϊδεάζουν τον «θεατή» για το τι θα ακολουθήσει, φέροντάς τον αντιμέτωπο αλλά και συνομιλητή με την πνευματικότητά του που –ίσως- βρίσκεται σε Ύπνωση.
Βοτάνια παλιά
μοσχοβολούν θάνατο
θρύλοι αρχαίοι.
Τον χαμό δε γλίτωσαν
αφέντες ούτε σκλάβοι.
Σμέρνες σε βράχια
θαλάσσια πλάσματα
ακρωτηριάζουν.
Για δες ομοιότητα
με του ανθρώπου τρόπο!
Η Ψυχογυιοπούλου και η Κοφτερού προσπαθούν να φέρουν μπροστά σου την αληθινή εικόνα των πραγμάτων με την απλότητα και τη στιλπνότητα της περιγραφής, κάνοντας κοινωνικά σχόλια πάνω στη σύγχρονη ζοφερή πραγματικότητα που βιώνουμε, όπου η βία από άνθρωπο σε άνθρωπο (πιο συγκεκριμένα οι γυναικοκτονίες) καθώς και η φτώχεια, παρέα με την προσφυγιά, φαίνεται να εκμηδενίζουν και να συντρίβουν την Ελπίδα:
Ψυχορραγούσαν
φόντο η μεσόγειος
καγκελόφραχτη.
Ήταν προαναγγελθέν
το ραντεβού θανάτου.
Και αλλού:
Πασπαλισμένη
με χιόνι αιμάτινο
ψυχομαχούσε.
Άνθρωπο κατηγορώ
για τον λεκέ στο χιόνι.
Το ίδιο το βιβλίο φαίνεται να μεταβάλλεται κάθε φορά που το ανοίγεις, όπως το Ι – Τσινγκ1[2] , και Κάθε Φορά – που – ανυπόμονα ανατρέχεις στις σελίδες του για να πάρεις τον «χρησμό» της ημέρας, έχεις την αίσθηση ότι διαβάζεις ένα διαφορετικό ανάγνωσμα, μέσα από στίχους που σε σφραγίζουν και αφήνουν το ποίημα να μιλήσει:
Σαν φιλντισένιος
θόλος κάθε ποίημα
ουρανός και γη.
Μόνο του θα πετάξει
κάποτε το ποίημα.
