Η Αλήθεια καίει τα χείλη εκείνων που επέλεξαν να είναι διαρκώς μέσα στο Φως. Ακόμα κι όταν κυνηγήθηκαν, καταδιώχθηκαν, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν, μαρτύρησαν, δεν απελπίζονται γιατί διατηρούν στο ακέραιο την ανθρωπιά, την αξιοπρέπειά τους.

Μεγαλείο ψυχής η Άννα Βαγενά σε αυτόν τον ρόλο. Έχει υπερβεί ακόμα και τις σκηνικές συμβάσεις (ζητώντας από την επί σκηνής συνεργάτιδά της να λειτουργήσει ενίοτε και ως υποβολέας ή δίνοντας οδηγίες στον φωτιστή χωρίς να βγαίνει από τον ρόλο) γιατί έχει τόσο ταυτιστεί (μέσα από την ενσυναίσθηση και την αλληλεγγύη) με το δραματοποιημένο ιστορικό πρόσωπο που ερμηνεύει που μπορεί να επιδοθεί και σε μια ιδιότυπη αποστασιοποίηση (μπρεχτικού ή μάλλον …θεσσαλικού τύπου) χωρίς να προδίδει μήτε το ρυθμό μήτε το ύφος μήτε το ήθος τής ανθρώπινης υπόκρισης/απόκρισης σε βασικά υπαρξιακά ερωτήματα τής Πανανθρώπινης Ψυχής.

Σύμφωνα με το περίφημο «Παράδοξο τού Diderot», όταν το συναίσθημα τού ηθοποιού υπερχειλίζει απαιτούνται αντισταθμιστικά μέτρα κι εκεί η κατακτημένη τεχνική στη χρήση των εκφραστικών του μέσων είναι πολύτιμος θησαυρός.

Το ταλέντο μαζί με την δουλειά και με την πολύχρονη εμπειρία δημιουργεί αυτοματισμούς που μπορούν να ονομαστούν και «σκηνικό ένστικτο» ή και διαίσθηση.

Όπως οι «νούτικοι» ηθοποιοί τής Αθηναϊκής Επιθεώρησης «άκουγαν» το κοινό τους, έτσι και η Άννα Βαγενά καταργεί (την ούτως ή άλλως ελαχιστοποιημένη) απόσταση σκηνής-πλατείας. Και χωρίς να έχει καμία μα καμία έφεση στην μετανεωτερική αποδόμηση μπορεί (με έναν αριστουργηματικό τρόπο) να είναι και μέσα και έξω στο ρόλο της, να είναι ταυτόχρονα η Άννα (η δική μας αξιαγάπητη Άννα) και η τραγική Αγγέλα.

Ετούτη η ιδιότυπη χαρμολύπη χαρίζει στον επαρκή (αλλά και στον αμύητο θεατή) την νοητική απόσταση που απαιτείται προκειμένου να διαλογιστεί, να διδαχθεί, να επηρεαστεί από δραματικά ιστορικά γεγονότα που δεν τον άγγιξαν λόγω χωροχρονικής απόστασης. Έτσι, η διαμεσολαβημένη εμπειρία αποκτάται, κατακτάται, κερδίζεται χάρη στην ηρωική ανιδιοτέλεια και την αυτοθυσιαστική διάχυση τού ατομικού εγώ μέσα στο συλλογικό «εμείς».

Ο καλλιτέχνης, ο διονυσιακός τεχνίτης, ο δραματικός ποιητής είναι κυρίως υπό-Κριτές, αναλύουν και ανασυνθέτουν καταχωρήσεις στο Συλλογικό Φαντασιακό με έναν ιδιοφυή τρόπο, ξαναγράφοντας έτσι και την Ιστορία και την στάση μας απέναντι σε αυτήν. Αλλιώς θα επαναλαμβάναμε διαρκώς τα ίδια λάθη και δεν θα εξελισσόμεθα ως Ανθρωπότητα.

Η ζωή μας όλη, τα πολιτιστικά φαινόμενα είναι αποτέλεσμα ενός διαρκούς «try and error», μιας ανείπωτης αλχημείας που προκύπτει (ως φωτοβολταϊκό τόξο) από τη σύγκρουση τού εσωτερικού φαντασιακού κόσμου με την «εξωτερική» σκληρή πραγματικότητα.

Οι πόλεμοι είναι δοκιμασία για όλους, όνειδος για τον Πολιτισμό μας.
Αυτό είναι και το μήνυμα τής παράστασης. Η όποια αδικία δεν μπορεί να ακυρώσει τη χαρά μας για το πολύτιμο, ανεπανάληπτο δώρο τής ζωής.

Η Ελευθερία αξίζει κάθε αγώνα, κάθε μάχη, ακόμα κι αν πρέπει να θυσιαστούμε για το ιδανικό της.

Συνταρακτική ερμηνεία, μοναδική κι επαναλήψιμη, επαναληπτέα.

Κι όπως είπε η ίδια στην προλογική εμφάνισή της «Όταν δεν είναι κάτι αληθινό δεν αγγίζει τον κόσμο». Συμφωνώ κι επικροτώ.

Άννα Βαγενά: ένα κεφάλαιο για το ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ με διαρκώς προστιθέμενη αξία.

Ξέρει και να αυτοσχεδιάζει επί σκηνής παραμένοντας πιστή στα πρόσωπα που δημιουργήθηκαν στη φαντασία τού δραματικού ποιητή τους. Κι όλα αυτά με σεμνότητα, με μέτρο, με συναίσθηση τού ρυθμού, διαισθανόμενη τις αντοχές τού κοινού μέσα από τις διαφοροποιήσεις των εκάστοτε αναπνοών του. Μεγάλο μάθημα, μεγάλο κέρδος.

Ας προσέλθουν οι σπουδαστές με κατάνυξη.

Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας https://konstantinosbouras.gr, ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος και κριτικός.

info:

https://www.athinorama.gr/theatre/halls/metaksourgeio-2000019/

Αγγέλα Παπάζογλου

του Γιώργου Παπάζογλου

Μονόλογος

Διάρκεια: 90 ‘

Σκηνoθ.: Λ. Λιάβας, Άν. Βαγενά

Η Άννα Βαγενά συνεχίζει να υποδύεται σε ένα ρεσιτάλ ερμηνείας τον εμβληματικό ρόλο της τυφλής ρεμπέτισσας Αγγέλας Παπάζογλου, τον οποίο ερμηνεύει τα τελευταία είκοσι τέσσερα χρόνια, σε ένα έργο-μαρτυρία που διατρέχει την ιστορία της Σμύρνης, τους Έλληνες που κυριαρχούσαν στη ζωή της, τις μαγευτικές ομορφιές της κι έπειτα την καταστροφή, τον ξεριζωμό, την εγκατάσταση των προσφύγων στην πατρίδα Ελλάδα. Πρόκειται για τη θεατρική μεταφορά του βιβλίου «Ονείρατα της άκαυτης και της καμένης Σμύρνης» του Γιώργη Παπάζογλου, ο οποίος κατέγραψε τις μνήμες της σπουδαίας Μικρασιάτισσας, γυναίκας του ρεμπέτη Βαγγέλη Παπάζογλου και μητέρας του.

Παραστάσεις: Πέμ. 8 μ.μ. Τιμές: € 15, 12.