Διαβάζουμε στον ιστότοπο των εκδόσεων ΝΙΚΑΣ:
«Ο Νίκος Ματθαίου Μπατσικανής γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Πελασγία Φθιώτιδας. Ζει στην Αθήνα και στον τόπο του. Σταδιοδρόμησε στην Πολεμική Αεροπορία, ως μόνιμος στρατιωτικός. Είναι τακτικό μέλος της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών & Μουσικών Κριτικών, της Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών και του Ομίλου Φθιωτών Λογοτεχνών & Συγγραφέων. Το παρόν είναι το εικοστό βιβλίο του.» (https://www.nikasbooks.gr/manufacturer/794/mpatsikanis-nikos.html)
Γνωρίζω τον Νίκο Μπατσικανή χρόνια. Φιλήσυχος ερευνητής, φιλειρηνικός μαχητής υπέρ τής ελληνικής γλώσσας, θεατρικός κριτικός, βραβευμένος μελετητής, ένας διακριτικός πνευματικός άνθρωπος εν γένει που δεν χρειάζεται κύμβαλα αλαλάζοντα και τυμπανοκρουσίες προκειμένου να συνεχίσει να υπάρχει. Γιατί το ουσιώδες συνάδει με το είναι και το φαίνεσθαι σπανίως είναι και ουσιαστικό.
Η ποίησή του είναι λιανή (σαν τα «Λιανοτράγουδα τής πικρής πατρίδας» τού Γιάννη Ρίτσου), όπως τα μελοποίησε ο αείμνηστος, ο μοναδικός και ανυπέρβλητος Μίκης Θεοδωράκης.
Ιδιόλεκτος που συνδυάζει όλες τις περιοχές κι εποχές τής ελληνικής γλώσσας (της καθαρευούσης μη εξαιρουμένης, ως ομολογουμένης νοσταλγίας τής ελληνιστικής γλώσσας και – μέσω αυτής – τής αττικής διαλέκτου, στην οποία γράφτηκαν τόσα αριστουργήματα).
Η γλώσσα έχει την ιστορία της κι ο Πολιτισμός (ο Πανανθρώπινος Πολιτισμός) είναι ενιαίος και αδιαίρετος, απλώς διαφοροποιείται ανάλογα με τα χωροχρονικά συμφραζόμενα. Ο κάθε ποιητής οφείλει να είναι πιστός στο ιδίωμα τού καιρού του, αλλά και στο ιδίωμα των προγόνων του (έτσι όπως διασώθηκε από την παράδοση). Πέρα από ιδεολογικά, πολιτικά και εθνικά μορφώματα, ο άνθρωπος είναι, ήταν και θα είναι το μέτρο των πραγμάτων, στο βαθμό που δεν εξελίσσεται από τα σπήλαια μέχρι σήμερα. Η Τεχνολογική εξέλιξη δυστυχώς δεν συνεπάγεται την αυτόματη αναβάθμιση τού ψυχοσωματικού φορέα τής καθαρής νόησής του (που δεν είναι ποτέ «καθαρή», αφού υπάγεται σε αυτόνομες λειτουργίες τού ενδοκρινικού και άλλων συστημάτων επιβίωσης σε αυτό τον δύσκολο πλανήτη τής στέρησης και του διαρκούς πόνου. Αυτό ακριβώς έρχονται να θεραπεύσουν οι (αληθινοί) ποιητές: με ελαφρά μετατόπιση των λογικών (νοησιαρχικών) ορίων επιτρέπουν στον συνδημιουργικό αναγνώστη μια ευρύτερη προοπτική που ενδεχομένως θα του δείξει άλλα εργαλεία και τρόπους υπερβάσεως των διαδοχικώς επαναλαμβανομένων κρίσεων, με κορυφαία την πολεμική σύρραξη.
Ο Νίκος Μπατσικανής είναι αισθαντικός ποιητής. Ισορροπεί ιδιοφυώς το λυρικό με το επικό στοιχείο. Το άρρεν και το θήλυ ενώνονται τέλεια στον αρμονικό (φιλοσοφικό) ανδρόγυνο για να γυρίσουν αμέσως μετά ως ακραία ενσυναίσθηση και συμπάθεια προς την Αιώνια Γυναίκα, διαρκές θύμα τού ανδρός στον πατριαρχικό κόσμου των διαρκών επεκτάσεων.
Στα θύματα γυναικοκτονίας είναι ορθώς αφιερωμένο αυτό το βιβλίο. Όλοι είμαστε παιδιά μιας γυναίκας, πολλών πατέρων όμως είναι τα λόγια μας. Κι αν σκεφτούμε πως «πατήρ πάντων πόλεμος» κάθε φιλειρηνική κραυγή είναι εξ ορισμού «θηλυκή» αλλά διόλου παθητική. Οι Αμαζόνες αντιπαρατάσσονται μονίμως στους Κενταύρους. Η Λογική αντιπαλεύει συστηματικά τα Άλογα Ένστικτα, ένα από τα οποία είναι και της ερωτικής κυριαρχικής δουλείας, χωρίς την συγκατάθεση τής παθούσης. Η δολοφονία είναι η ακραία εκδήλωση ιδιοκτησίας. Οι μητριαρχικές κοινωνίες βασίζονταν σε έναν υγιή «σοσιαλισμό» απόλυτης κοινοκτημοσύνης και ισομοιράσματος των αγαθών, ανάλογα με τις ανάγκες και τους καταβληθέντες κόπους.
Γυρνώντας στην Ελληνική Μυθολογία βρίσκουμε το ικανό και αναγκαίο πλαίσιο τιμωρίας κάθε υπερβάσεως τού μέτρου που συνιστά Ύβριν και γεννά την αλαζονεία των νικητών και τον μοιρολατρικό μαζοχισμό των ηττημένων.
Η ευριπίδεια «Εκάβη» όμως δεν δέχεται τον ρόλο τής εξανδραποδισμένης. Μήτε η Αγαύη μήτε η Μήδεια. Με εξαίρεση τον ρόλο τής ερωτοχτυπημένης Φαίδρας, όλες οι άλλες δεν υποτάχτηκαν στα αρσενικά κι αμφισβήτησαν εμπράκτως την αυτοδύναμη ισχύ τους. Δεν υπάρχει κανείς ανεξάρτητος στο Σύμπαν. Είμαστε όλοι άρρηκτα συνδεδεμένοι και οι ποιητές ορθοφρονούντες μάς υπενθυμίζουν πάντα αυτή την αδήριτη αλήθεια. Ο κάθε ένας (και η κάθε μία) από το μετερίζι τους. Κι ο Νίκος Μπατσικανής διαλέγει αυτόν τον αμυντικά πολεμικό τρόπο να υπάρχει ως Ευρωπαίος Έλλην ΚΑΙ Παγκόσμιος Άνθρωπος, που έχει πολλά να διδάξει μεταλαμπαδεύοντας την Αρχαία Σοφία σε σύγχρονα μυαλά παραζαλισμένα από διάφορα υποκατάστατα αληθούς διονυσιακής μέθης.
Η βακχική ένωσις με το Όλον είναι βασικό συστατικό και διακριτικό γνώρισμα τής Μεγάλης Τέχνης. Οι άλλοι απλώς ας φληναφηματολογούν κι ας νοηματοδοτούν το παράλογο τής αναίτιας ύπαρξής τους. Ο πανδαμάτωρ Χρόνος θα τους ανακυκλώσει, όπως έπραξε με πολλούς ξεδιάντροπους αστερίσκους παρελθόντων αιώνων, εκλιπόντων πολιτισμών. Ο σεφερικός «Βασιλιάς τής Ασίνης» ας γίνει το μέτρο των στοχασμών μας. Η ματαιοδοξία και η φιλοδοξία διαφέρουν μόνον ως προς το πρώτο (και βασικό) συστατικό.
Χαίρομαι κάθε φορά που έρχομαι σε νοητική επαφή με το έργο σημαντικών πνευματικών ανθρώπων τής εποχής μας, ειδικά όταν σεμνοί και ταπεινοί είναι, αλλά όχι απόμακροι (όπως ο φίλος και γείτονας και συνάδελφος Νίκος Μπατσικανής).
Μετά Λόγου Γνώσεως,
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας, ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασιολόγος και κριτικός
