Κωνσταντίνος Μπούρας: Ο Γλάρος του Τσέχωφ «πετάει» στο Θέατρο Σημείο σε μετανεωτερική εκδοχή τού Αλέξανδρου Διαμαντή.

Post author:Κωνσταντινος Μπούρας
Post published:16 Δεκεμβρίου 2023
Post category:Θέατρο / Πρωτοσέλιδο / ΤΕΧΝΗ

Αμέσως μετά τον αποτυχημένο «Πλατόνωφ» ο Άντον Τσέχωφ επιτυγχάνει την υπέρβαση: κάνει τον εαυτό του πρόσωπο δραματικού έργου που εισάγει νέες μορφές έκφρασης, αποτυγχάνει (και ερωτικά) και στο τέλος αυτοκτονεί!

Βεβαίως, ορθώς ίσως ο φέρελπις και διορατικός σκηνοθέτης Αλέξανδρος Διαμαντής αφαίρεσε την τελική σκηνή τής αυτοκτονίας από την δική του (εκσυγχρονισμένη, μετανεωτερική) εκδοχή τού τσεχωφικού «Γλάρου». Παραήταν παλιομοδίτικο και ρομαντικό, αυτοκαταστροφικά παθητικό, αξιολύπητα κωμικό ένα τέτοιο τέλος. Η μεταβατική, μεταιχμιακή εποχή μας απαιτεί τόλμη, αρετή, ηρωισμό, υπέρβαση των ατομικών εγώ, μάχη άνευ όρων υπέρ τού συνόλου, για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την Ελευθερία, την Δικαιοσύνη, την Ισότητα, την Αδελφοσύνη όλων των ανθρώπων πάνω στη γη, για την προστασία των αδυνάμων, όλων των έμψυχων όντων…

Τραγική η σκηνή όπου μάνα και γιος συγκρούονται ενόσω αγαπιούνται! Το παλιό και το νέο κονταροχτυπιούνται. Στην ιλαροτραγωδία τού Τσέχωφ κερδίζει το παλιό. Ο ίδιος χαρακτηρίζει τα ώριμα θεατρικά του έργα «κωμωδίες». Πόσο κωμικό είναι το υπαρξιακό αδιέξοδο τού εντόμου τού φυλακισμένου στο κεχριμπάρι;

Ορθώς γυμνός ο πάνω χώρος τού Θεάτρου ΣΗΜΕΙΟ (πρώην «ΑΠΛΟ»). Καρέκλες όλων των υλικών και των ειδών υποδηλώνουν τους κατακαθισμένους ανθρώπους, τις πληκτικές συμβιβασμένες υπάρξεις, τις συνθηκολογημένες συνειδήσεις τής προεπαναστατικής τσαρικής Ρωσίας (το πολιτικοκοινωνικό στοιχείο ορθώς ανέδειξε η συγκεκριμένη σκηνοθεσία).

Μελοδραματισμός (αλλά συγκρατημένος), μπρεχτική διδακτικότητα, «επικό» θέατρο καταγγελίας…

Προσεκτικά διαλεγμένοι και λυσιτελείς άπαντες οι καλλιτεχνικοί (και τεχνικοί) συντελεστές αυτού του πολιτιστικού συμβάντος που δεν προσκρούει σε κανένα αισθητικό ανάχωμα (της μετά το μεταμοντέρνο εποχής επιτρεπούσης).

Διασκευή & Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Διαμαντής

Σκηνικά & Κοστούμια: Άση Δημητρολοπούλου

Κίνηση: Νικολέτα Γκριμέκη

Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας

Διεύθυνση Παραγωγής: Βάσια Ζορμπαλή

Βοηθός Σκηνοθέτη: Εύα Πουλή

Φωτογραφίες & Βίντεο: Σταύρος Χαμπάκης

Επικοινωνία: Μαρία Τσολάκη

Ερμηνείες:

Ιωάννα Μακρή (Αρκάντινα)

Δημήτρης Μανδρινός (Τρέπλιεφ)

Μανταλένα Καραβάτου (Νίνα)

Βαγγέλης Ρόκκος (Τριγκόριν-Μεντβεντένκο)

Περικλής Μοσχολιδάκης (Ντορν-Σόριν)

Δανάη Παπουτσή (Μάσσα)

–

Το στοιχείο τής καλώς εννοουμένης «υστεροφημίας» (πολύ κοινή αγωνία σε όλους τους ανήσυχους, τους πρωτοπόρους τσεχωφικούς ήρωες και ηρωίδες) φαίνεται και από τα motti που διάλεξε για το Δελτίο Τύπου ο εμπνευσμένος, σπουδαγμένος, καλλιεργημένος και διαρκώς εξελισσόμενος καλλιτέχνης με την μουσική, εικαστική, ολιστική ματιά:

«Θα ήταν πολύ ωραίο αν ο καθένας μας άφηνε πίσω του κάτι,

ώστε η ζωή του να μη χαθεί χωρίς ν’αφήσει ίχνη».

Τσέχωφ, σε μια επιστολή του.

«Δεντρολίβανο της μνήμης. Σ’ ικετεύω, αγάπη μου, θυμήσου»

Σαίξπηρ, Άμλετ, Πράξη Δ’ Σκηνή 5.

Και πιο κάτω αναλύει:

Το καλοκαίρι. Η τέχνη. Η οικογένεια. Η πλήξη. Ο έρωτας. Η δυστυχία. Η επανάσταση. Ο «Γλάρος». Το αθάνατο έργο του Τσέχωφ γράφτηκε 21 χρόνια πριν από μια μεγάλη Επανάσταση. Σήμερα ανοίγει και πάλι τα φτερά του, έτοιμος για τα πάντα. Από τις 18 Νοεμβρίου στο Θέατρο Σημείο.

Ο Γλάρος, το γόνιμο έργο του Τσέχωφ, παρουσιάζεται στο Θέατρο Σημείο σε μια νέα, τολμηρή και απολύτως προσωπική προσέγγιση από τον σκηνοθέτη και συγγραφέα Αλέξανδρο Διαμαντή.

«Η ζωή όπως τη βλέπουμε στα όνειρά μας». «Χρειαζόμαστε νέους τρόπους έκφρασης»! «Η εποχή μας είναι νεκρή»! «Να μάθεις να έχεις πίστη». «Γράφω αυτό που μου υπαγορεύει η ψυχή μου». Λόγια μιας παράστασης που θέλει ν’ανατρέψει όλες μας τις βεβαιότητες γύρω από το γνωστό έργο του Τσέχωφ. Ο έρωτας και η τέχνη, ο πυρετός και ο συμβιβασμός, η οργή και η απάθεια, η δημιουργία και η πίστη – ο δρόμος που οδηγεί στον όλεθρο είναι στρωμένος με αγαθές προθέσεις.

Πέρα από το θέατρο, πέρα από τη λογοτεχνία, πέρα από τον έρωτα, η παράσταση αυτή σκοπεύει να μιλήσει για την κοινωνία και ταυτόχρονα για τον εαυτό: ο Θεός – η απουσία του. Η πίστη – η δοκιμασία της. Η εξέγερση – η προετοιμασία της. Η ευτυχία – η ανάμνησή της. Η ποίηση – η επιβίωσή της. Πώς παλεύουμε με τα κύματα του ανεξάντλητου Κόσμου; Τί αφήνει πίσω του το πέρασμά μας από τη ζωή; Υπάρχει ελπίδα για τους δυστυχισμένους;

Όλοι οι ήρωες ερωτεύονται κι απογοητεύονται. Εκρήγνυνται, φωνάζουν και κλαίνε κι έπειτα χορεύουν όλοι μαζί, αγαπημένοι πάλι. Αστειεύονται με θάρρος κοιτάζοντας την καταστροφή και τον θάνατο. Αυτοί οι ήρωες δεν είναι ούτε θεοί, ούτε βασιλιάδες, ούτε πολεμιστές. Είναι όπως ένα μερμήγκι που κατεβαίνει τον τοίχο – χωρίς καθόλου αλαζονεία πως τάχα επιτελούν έναν άθλο. Οι ήρωες αυτοί δημιουργήθηκαν από τον Τσέχωφ, 21 χρόνια πριν από μια μεγάλη Επανάσταση. Άραγε σήμερα, που ξαναεμφανίζονται, τί προμηνύουν;

Μην το χάσετε!!! Θα παίζεται για πολλά τέρμινα, εάν κι εφ’ όσον η κατεστημένη ανοιοκρατία το επιτρέψει!!!