Οι στοχαστικοί ποιητές είναι «το άλας της γης» στους δύσκολους μεταβατικούς, μεταιχμιακούς καιρούς μας με τις οικολογικές, κλιματολογικές, ανθρωπομετρικές, ψυχοτροπικές, πολιτισμικές και άλλων ειδών ανείπωτες προκλήσεις.

Οι ποιητές και οι ποιήτριες είναι είδος υπό εξαφάνισιν, το αντίδοτο στον υλιστικό, αντιπνευματικό, χρησιμοθηρικό παραπαίοντα πολιτισμό μας.

Κι αν μέσα από την βραβειοθηρία και τα πάσης φύσεως «καλλιστεία» που επισύρουν τον φθόνο, η μικροκοινωνία τής συντεχνίας των γραφέων αλώθηκε από τα ήθη και τα έθιμα των βαρβάρων αμύητων, παρ’ όλα αυτά κάτι μένει: η ψύχα, η ουσία τού αυθεντικού λόγου, που επιβιώνει πασών καταστροφών κι ενίοτε χάριν αυτών.

Δεν λέμε φυσικά πως χαιρόμαστε κάθε φορά που ο πλανήτης Γαία κι η ζωή πάνω σε αυτήν δοκιμάζεται, όμως τότε είναι ο κατάλληλος καιρός να ξυπνήσουν οι φωστήρες και να λειτουργήσουν ως φάροι. «Τους τυφλούς οι μισότυφλοι οδηγούνε» προς την έξοδο εκείνη όπου η βαθιά κι ανήλιαγη σήραγγα ανοίγεται προς το Φως το πλέον προσφιλές εις τους ανθρωπίνους οφθαλμούς…

Λόγος στυγνός, στεγνός, κρουστός, λακωνικός, όπως αρμόζει στους ασκητές, στους κοσμοκαλόγερους που περιπλανώνται στον κόσμο των φαινομένων χωρίς να παρασύρονται από τις πομφόλυγες, από τους πρόσκαιρους ιριδισμούς, τις αντανακλάσεις, τις διαθλάσεις, τις περισπάσεις…

Διακειμενικές αναφορές μέσα από τα motti διασήμων ομοτέχνων, ποιητών, στοχαστών, διανοητών που έσπασαν το φράγμα τού Χρόνου γιατί διέρρηξαν το καβούκι των εγώ των.

Ανθολογώ λοιπόν κι εγώ ποιήματα με παραθέματα από εκλεκτά πνεύματα όπως των: Τάσου Λειβαδίτη, Γιάννη Ρίτσου, Μάρκου Αυρήλιου (από τα «Εις σεαυτόν»)… Ο Μάρκος Αυρήλιος όπως κι ο άλλος αυτοκράτορας, ο Αδριανός, είχαν για δάσκαλό τους τον ευεργέτη Κροίσο και πολυμαθέστατο σοφιστή Ηρώδη τον Αττικό από τον οποίο δεν διασώθηκε αυτούσιο κανένα γραπτό του, επηρέασε όμως την περιρρέουσα ατμόσφαιρα τής εποχής του και τους αιώνες που επακολούθησαν (χαρακτηριστικό παράδειγμα πνευματικής αυτοθυσίας και μακρόθωρης προοπτικής).

Προλογικό διήγημα με τίτλο «Αλλόκοτες επισκέψεις» [με την αρχική έννοια τής λέξεως επί-σκεψις, όπως «αρχή σοφίας ονομάτων επίσκεψις»].

Ακολουθεί ένας ποιητικός λόγος αυστηρός, περιπληπτικός, συμπεριληπτικός, ευθέως και ανενδοίαστα καταγγελτικός, ψαγμένος, επώδυνος, συνδημιουργικός, γόνιμος, εποικοδομητικός…

Τριάκοντα εννέα σοβαρές ποιητικές κορυφές, ορόσημα ήθους και πνευματικής στάσεως προτύπου:

 

Προς δυσμάς

Αμυχές

Πρωινή απειλή

Ανάλγητες εποχές

Απόδραση

Περιπλανήσεις

Ευτέλειες

Νούφαρα

Εποίκιση

Αλυκές

Δυο κόσμοι

Δισταγμοί

Αλυσίδες

Χάος

Μεσοπέλαγα

Άδεια προαύλια

Μισθωτήρια

Διαδρομή

Μαθήματα γραμματικής

Σκιές

Εν ψυχρώ

Κοσμιότητες

Πρότυπα

Αναπάντητα

Παλίμψηστο

Αόρατες ουλές

Ο άλλος εαυτός

Ανασκαφές

Πρόσκληση

Ανάρρωση

Μέχρις εσχάτων

Μονωδία

Συλλήψεις

21ος Μεσαίωνας

Ενθάδε κείται

Επίγειες λεηλασίες

Έργα τέχνης

Το αλύτρωτο Καλό

Άτροπος

 

Οι τίτλοι των πονημάτων σχηματίζουν ένα άλλου τύπου ψηφιδωτό από έννοιες αυτοτελείς, αυτοδύναμες, αυτόγνωμες (θα μπορούσα να πω νεολογίζοντας).

 

Και το προσωπικό μου περιδιάβασμα σε ένα ποιητικό τοπίο συμπυκνωμένης εσωτερικότητας:

 

Αμυχές

 

όμως ακόμα δεν μπόρεσα να καταλάβω

γιατί δεν πραγματοποιούνται τα ανθρώπινα όνειρα

                 Τάσος Λειβαδίτης

 

Κάποιες μέρες

πριν χαράξει

φτερουγίζουν στην κάμαρα

ξεχασμένα όνειρα

από τις γειτονιές

που έπαιζες παιδί

 

σαν γρατσουνιές

στην παλάμη του χρόνου.

 

*

 

Πρωινή απειλή

 

 

Φωτεινή μέρα ηλιόχαρη

πρωινός καφές

πρώτο τσιγάρο

πρώτες σκέψεις

σκόρπιες ακατέργαστες

κι ένας στεναγμός κατάστηθα

 

να μη λυγίσω πάλι

στα «κατά συνθήκη ψεύδη».

 

*

 

Και για όσες/όσους πληγώνονται και θαρρούν πως είναι οι μόνες / οι μόνοι:

 

Εποίκιση

 

θα χτίσω λοιπόν κι εγώ ένα μεγάλο σπίτι

με τις πέτρες που μου ρίξατε σε όλη τη ζωή μου

                                                                            Τάσος Λειβαδίτης

 

Πώς να συνεχίσεις

τώρα που δεν απόμεινε

τίποτα ανόθευτο και άχραντο

να πιστέψεις

 

αυτή την ηθική έρημο

πάνω στα συντρίμμια

αυτού του τόπου

χρέος σου να την αποικίσεις.

 

 

*

 

Μαθήματα γραμματικής

 

 

Κι αν η σελίδα είναι βαριά

και δεν γυρίζει

βάλε μια τελεία

άνω ή κάτω

δεν έχει ιδιαίτερη σημασία

τις δύο πρόσεχε να μη βάλεις μαζί

 

όχι πια άλλες ανακοινώσεις

οι καιροί απαιτούν πράξεις.

 

*

 

Ανασκαφές

 

ένδον σκάπτε, ένδον η πηγή του αγαθού

και αεί αναβλύειν δυναμένη, εάν αεί σκάπτης

                                                                                        Μάρκος Αυρήλιος

 

Πώς να μιλήσεις

για σένα

πώς να ομολογήσεις

πώς να αποκαλύψεις

έστω κάτι

που τώρα πια

πρέπει να το ανακαλύψεις.

 

 

*

 

Συλλήψεις

 

ίσως εκεί που κάποιος αντιστέκεται χωρίς ελπίδα

ίσως εκεί αρχίζει η ανθρώπινη ιστορία

και η ομορφιά του ανθρώπου

                                                                                        Γ. Ρίτσος

 

Αγωνιούσε για ένα καλύτερο αύριο

κι όταν αυτό συνελήφθη

για αντίσταση κατά της αρχής

και διατάραξη κοινής ειρήνης,

ζώστηκε τη νιότη του

ακόνισε τα όνειρά του

 

και όρμησε στο αδιέξοδο.

 

*

 

Έργα τέχνης

 

 

Αυτό που σε ταράζει

αυτό που σε λυτρώνει

είναι η τέχνη της ψυχής

 

αυτό που σε ομορφαίνει

αυτό που σε ελευθερώνει

είναι η τέχνη της ζωής.

 

Ο καβαφικός διδακτισμός και η αφηγηματική οικονομία σημαίνει την αρχή ενός αναδομητικού αντιλόγου στην αυτοκαταστροφική, αποδομητική μανία τών καιρών. Ο πολιτισμός δεν αυτοκτονεί αλλά μετασχηματίζεται. Το ένστικτο τής ζωής είναι ισχυρότερο παντός θανάτου. Κι οι φωτισμένοι ποιητές / οι ποιήτριές μας είναι εδώ για να μας το θυμίζουν.

 

 

Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας https://konstantinosbouras.gr ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασιολόγος και κριτικός