Κωνσταντίνος Μπούρας: “Το βεραμάν φόρεμα” τής Άννας Βαγενά στο Θέατρο Μεταξουργείο αποδεικνύει ότι υπάρχει σημαντική εγχώρια πρωτογενής δραματουργία.
Αυτό το αξιοθαύμαστο θεατρικό έργο, που ανήκει ως λογοτέχνημα στο είδος τού δραματικού μονολόγου, διακρίνεται από τα στοιχεία: φιλάνθρωπης ειρωνείας, εποικοδομητικού σαρκασμού, σχολίου με διδακτικό στόχο, φιλοσοφημένου υπαρξιακού αυτοσαρκασμού, χιούμορ…
Είναι σημαίνον, σιαμαίον τής μεγάλης ψυχογραφικής λογοτεχνικής παράδοσης…
Η σκωπτική μελοδραματικό είναι ασφαλέστατο τεκμήριο υψηλής πνευματικότητας. Υποδηλώνει αυτεπίγνωση της ταπεινότητας τής πρόσκαιρης ανθρώπινης ζωής, γνήσια σεμνότητα. Το υποφώσκον ηθικόν δίδαγμα είναι διακριτικά ευγενικό. Ανιχνεύονται απόηχοι από Μολιέρο, Παπαδιαμάντη, Βιζυηνό, από τον ντοστογιεφσκικό «Ηλίθιο», από τον μπρεχτικό «Καλό άνθρωπο τού Σετσουάν».
Μα πάνω απ’ όλα, κυριαρχεί υποφώσκοντας η νοσταλγία της λυτρωτικής λαϊκής αθηναϊκής επιθεώρησης.
Η ΑΝΝΑ ΒΑΓΕΝΑ είναι ένα σημαντικό κεφάλαιο στον Ελληνικό Πολιτισμό γιατί:
- Τιμάει την παράδοση,
- Η τέχνη της έχει λαϊκό πρόσημο και στόχο,
- Είναι δημοφιλής ως αυθεντική,
- Επιμένει στη νεοελληνική δραματουργία και στη σύγχρονη λογοτεχνική παραγωγή,
- Ενισχύει τους νέους καλλιτέχνες,
- Καταφεύγει σε ψαγμένους εκδοτικούς και πνευματικούς χώρους,
- Δεν διστάζει να εκτίθεται και να τσαλακώνεται επί σκηνής, αφού κατέχει το μέτρο και το εγώ της υποτάσσεται στο ΕΜΕΙΣ.
- Είναι καλός άνθρωπος κι αυτό την καθιστά μέλος τής ολιγομελούς – δυστυχώς – νεοελληνικής αριστοκρατίας τού Πνεύματος. Πήξαμε στους κακοθελητές, στους ανεγκέφαλους, στους μέτριους, στους δήθεν, στους κενόδοξους ματαιοκάματους… Ο Ορόντ από τον μολιερικό «Μισάνθρωπο» έχει πολλαπλασιαστεί κι έχει βγάλει κλώνους, ενόσω ο ίδιος ο ηρωικός πνευματικός Άνθρωπος Μολιέρος «ήλθεν είδεν απήλθεν» αλλά πρόλαβε να τα γράψει και να ταράξει τα λιμνάζοντα ύδατα και της δικής του αναξιοκρατικής μετριοκρατούμενης εποχής.
- Η Άννα Βαγενά είναι σπουδαία ηθοποιός, σωματοποιεί τον λόγο της, δεν τον εκφέρει. Ειδικά σε αυτό το έργο που μοιάζει σαν να έχει αναβλύσει από τα μύχια της ύπαρξής της, υπάρχει επί σκηνής, υφίσταται, είναι…
- «Υπέρ αδυνάμου ο Λόγος» πάντα. Εάν εμείς οι πνευματικοί άνθρωποι δεν υπερασπιστούμε το Δίκαιο, την Ελευθερία (τής Έκφρασης), την Ισονομία, την Ισότητα… τότε δεν έχουμε λόγο ύπαρξης επί της γης,
- Μάχεται για έναν καλύτερο κόσμο, όπως εκείνη τον οραματίζεται και δεν νοιάζεται εάν είναι μειοψηφία. Η «κρίσιμη μάζα» και το βιβλικό «άλας της γης» ποτέ δεν υπερτερεί προσωπικά,
- Η Άννα Βαγενά είναι ανοικτή στην κριτική κι αυτοσαρκάζεται. Έτσι τα όποια βέλη ξεστρατίζουν και ξαναγυρίζουνε στους τοξευτές τους.
- Θα μπορούσα να πω κι άλλα, αλλά θα έβγαινα εκτός ορίων ενός ηλεκτρονικού σημειώματος…
Για το συγκεκριμένο έργο έχω ήδη δημοσιεύσει την βιβλιοκριτική μου.
Από πλευράς θεατρικής κριτικής, πρόκειται για μία παράσταση «επική», μετωπική, που απευθύνεται στο κοινό. Οι χώροι δεν είναι διακριτοί, το σκηνικό λιτό, αφαιρετικό. Ακόμα κι οι φωτισμοί παραπέμπουν στην αθηναϊκή επιθεώρηση. Η ίδια η ηθοποιός αυτοδιορθώνεται/αυτοελέγχεται και μαλώνει τον εαυτό της στα λιγοστά σαρδάμ, αναπόφευκτα όταν το κείμενο αναδύεται φυσικά από το αναπνέον σώμα…
Η ιστορία μιας συνηθισμένης μικρομεσαίας γυναίκας που έχει μάθει στην αυτοθυσία, στην υποχώρηση, στη διπλωματία, στην υποτονικότητα, στο δίκαιο τού άλλου, ποτέ στο δικό της… Η ιστορία αυτή ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μας με τόση αληθοφάνεια που θυμίζει τη «φέτα ζωής» του νατουραλισμού. Ή αλλιώς, «έτσι θα μιλούσε η ζωή εάν ομιλούσε».
Η ΑΝΝΑ ΒΑΓΕΝΑ ολοκληρώνει έναν σκηνικό, καλλιτεχνικό και λογοτεχνικό άθλο: με τη σεμνότητα τού Αναγεννησιακού Καλλιτέχνη, με την ταπεινοφροσύνη των φιλοσοφημένων που έχουν κατακτήσει την πολυπόθητη αυτεπίγνωση/αυτοσυνειδησία τής προσκαιρότητος τού θνητού ανθρωπίνου όντος μεγαλουργεί υπερβαίνοντας ηρωικά τα συνήθη όρια, προτρέποντάς μας (εμμέσως πλην σαφώς) να κυνηγάμε τα όνειρά μας όσο είναι ακόμη καιρός και να εκδηλώνουμε την αγάπη μας πριν μας προλάβει ο θάνατος.
Ύμνος στον έρωτα, στη ζωή, στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια!!!
ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ, γιατί αλλιώς… άλλως πως θα χαθείτε στην συναισθηματική έρημο τής διανοουμενίστικης θρασύτητας κάποιων ψευδολογιότατων, κάποιων δήθεν πρωτοπόρων-πειραματιστών, κάποιων εισαγωγέων (και εμπορικών εκπροσώπων) ληγμένων πολιτιστικών προϊόντων τού εξωτερικού, παμπόνηρων λύκων που υποδύονται τα πρόβατα, κάποιων αυτόκλητων ταγών που υποτίθεται ότι κατευθύνουν τα επικρατούντα «κύρια» ρεύματα (main stream) ποδηγετώντας τις κατ’ αυτούς «μάζες».
Στον αντίποδα όλων αυτών, η Άννα Βαγενά προσφέρει αληθινή ψυχαγωγία.
Γιατί το καλό πρέπει να λέγεται.
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας https://konstantinosbouras.gr , ποιητής, θεατρολόγος, μεταφρασεολόγος και κριτικός
info:
https://tickets.public.gr/theater/offer/to-beraman-forema/
Το βεραμάν φόρεμα
30 Μαρ – 28 Απρ
Θέατρο Μεταξουργείο
ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΕΩΣ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ 28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024
Το πρώτο διήγημα της Άννας Βαγενά, (εκδόσεις «ΌΤΑΝ»), γίνεται παράσταση από την ίδια.
Τον Μάρτιο ανεβαίνει για πρώτη φορά, στο θέατρο «Μεταξουργείο» και για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων το «Βεραμάν Φόρεμα». Πρόκειται για μια τρυφερή ερωτική ιστορία, με πολύ χιούμορ και συγκίνηση, για έναν έρωτα που ήρθε αργά.
Μια ιστορία για δυο μοναχικούς ανθρώπους, σε έναν Οίκο Ευγηρίας, την Ειρήνη που αν και έχει παιδιά η μοίρα τη φέρνει σε έναν τέτοιο χώρο και τον κύριο Φώτη, έναν εκ πεποιθήσεως εργένη.
Τί μπορεί να συμβαίνει στην ψυχή μιας μάνας όταν τα παιδιά της τη βάζουν σε Οίκο Ευγηρίας; Τί μπορεί να συμβαίνει στην ψυχή των παιδιών, όταν καταφεύγουν σε μια τέτοια λύση; Και ακόμα, πώς είναι ο έρωτας όταν η ζωή βαδίζει προς το τέλος της;
Για όλα αυτά, μιλάει το «Βεραμάν Φόρεμα», με φόντο την εποχή του Κορωνοϊού.
Ταυτότητα παράστασης
«Το Βεραμάν Φόρεμα»
Διάρκεια παράστασης: 1 ώρα (χωρίς διάλειμμα)
Συντελεστές
Κείμενο, σκηνοθεσία, ερμηνεία : Άννα Βαγενά
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαριάννα Μαυριανού
Ενορχήστρωση, επεξεργασία μουσικής, studio: Θέμος «Apicos» Ρίζος
Διαμόρφωση σκηνικού χώρου : Wasaf Butt
Χειριστής φωτισμών – ήχου : Χρήστος Ρήγας
Φωτογραφίες-Video : Γιώργος Σκιτζάκος
Γραφιστικά : Ναυσικά Σιωροπούλου
Διεύθυνση παραγωγής : Τζίνα Παπαδοπούλου
Παραγωγή : Μεταξουργείο ΑΜΚΕ
Προβολή και επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου-We Will.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «ΟΤΑΝ»
Πού: Θέατρο «Μεταξουργείο», Ακαδήμου 14, Μεταξουργείο, τηλ.: 210 5234382
Πότε: Κάθε Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 19:30
(Λόγω επιτυχίας, οι παραστάσεις παρατείνονται έως την Κυριακή των Βαϊων 28 Απριλίου 2024).
Εισιτήρια: 15,00€ (γενική είσοδος), 12,00€ (φοιτητές, άνεργοι, συνταξιούχοι άνω των 65 ετών, πολύτεκνοι).
Ισχύει κάρτα ΑΘΗΝΟΡΑΜΑ CLUB.
Ειδική τιμή για Λέσχες Φιλίας, ΚΑΠΗ και Συλλόγους.
Διάβασε περισσότερα
MONOPOLI TEAM / 10.03.2024 / Αριστούλα Ζαχαρίου
Hot or Not #105 – Όσα μας άρεσαν και όσα μας χάλασαν αυτή την εβδομάδα
Την εβδομάδα που πέρασε κάναμε βόλτες στην πόλη, πήγαμε θέατρο, είδαμε ταινίες, ακούσαμε μουσική, παρακολουθήσαμε την επικαιρότητα – και κάποια από αυτά θέλουμε να τα μοιραστούμε μαζί σας. Συγκεντρώσαμε ότι μάς κέντρισε το ενδιαφέρον και μάς ενθουσίασε ή μας απογοήτευσε! (+) Κάτι που μάς άρεσε :
(+) «Το Βεραμάν Φόρεμα» στο Θέατρο Μεταξουργείο
Την εβδομάδα που μάς πέρασε παρακολούθησα τη νέα παράσταση της Άννας Βαγενά στο Θέατρο Μεταξουργείο. Πρόκειται για θεατρική μεταφορά του πρώτου διηγήματος της σπουδαίας ηθοποιού, σκηνοθέτριας, θιασάρχισσάς και συγγραφέως, με τίτλο «Το Βεραμάν Φόρεμα», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΟΤΑΝ. Μια γυναίκα στέκεται μπροστά μας επί σκηνής, ανατρέχει στο παρελθόν της και μάς αφηγείται μια πολύ τρυφερή και συγκινητική ιστορία. Η Ειρήνη είναι μια ηλικιωμένη που ο γιος της τη βάζει σε οίκο ευγηρίας. Εκεί θα γνωρίσει τον Φώτη, έναν ηλικιωμένο άντρα εξίσου το ίδιο μοναχικό με εκείνη. Και ένας αναπάντεχος έρωτας θα γεννηθεί με φόντο την εποχή του κορονοϊού. Η Άννα Βαγενά μιλάει για την τρίτη ηλικία με ειλικρίνεια, ωστόσο, ο ρεαλισμός με τον οποίο αγγίζει το θέμα δεν παρουσιάζεται καταναγκαστικά απαισιόδοξος και μακάβριος -όπως έχουμε συνηθίσει ή θεωρούμε πως πρέπει να απεικονίζεται στο θέατρο και την τέχνη εν γένει- αντιθέτως, παρουσιάζεται το ίδιο περίπλοκός όπως κάθε βίωμα σε αυτή τη ζωή, ενώ προσφέρει και μερικές αλήθειες που ίσως δεν είμαστε σε θέση να συζητήσομε πόσο μάλλον να αποδεχτούμε.
Η Ειρήνη αισθάνεται μια κάποια ανακούφιση που βρίσκεται στην «Ηλιαχτίδα» γιατί -όπως περιγράφει με δικά της λόγια- «είχε κουραστεί να νιώθει ότι τους είναι βάρος». Δέχεται την αναπόδραστη φυσική εξέλιξη των πραγμάτων και τα νέα δεδομένα που αυτή φέρνει στη σχέση της με τα παιδιά της. Καθώς βρίσκεται στο μικρό νέο δωματιάκι της, περιτριγυρισμένη με εκείνα τα λιγοστά υπάρχοντα της που όμως περικλείουν μια ολόκληρη ζωή, νιώθει σχεδόν απελευθερωμένη. Γύρω της άτομα που βιώνουν πάνω κάτω ακριβώς ότι και εκείνη, που είναι σε θέση να την κατανοήσουν περισσότερο. Ξαναγεννιέται μέσα της εκείνο το αγνό συναίσθημα του έρωτα, η ανάγκη της να συνδεθεί σε ουσιαστικό επίπεδο, να βρει κάποιον με κοινά ενδιαφέροντα, να ζήσει τη συντροφικότητα, νέες εμπειρίες που κουβαλούν κάτι το τόσο γνώριμο και οικείο, εκείνον τον ενθουσιασμό που κατοικεί στο δέρμα και την ψυχή, να θυμηθεί αυτό που πραγματικά ήτανε και να πάψει να είναι αυτό που οι άλλοι ήθελαν να δουν σε εκείνη. Να φορέσει πάλι το βεραμάν φόρεμα της…
Γιατί η ιστορία της Ειρήνης και του Φώτη αποτελεί περίτρανη απόδειξη πως τίποτα δεν τελειώνει λόγω ενός αριθμού, μιας ρυτίδας, άσπρων μαλλιών, ακόμη και ενός τριπλού μπαϊπάς. Και είναι αυτή η αισιόδοξη πλευρά που απαλύνει κάπως το συλλογικό «τραύμα» της πανδημίας. Η περίοδος που τοποθετείται το έργο ξυπνά σε όλους μας μνήμες, εκείνη την αίσθηση του εγκλεισμού, το φόβου, της μοναξιάς, του θανάτου που όλοι περισσότερο ή λιγότερο αγωνιζόμαστε ακόμα να ξορκίσουμε. Την ξαναζούμε μέσα από τα μάτια εκείνων που ανήκουν στις λεγόμενες «ευπαθείς ομάδες», πρόσωπα που δεν στερούνται ταυτότητας, αντίθετα έχουν ένα ονοματεπώνυμο και μια ζωή. Και αν το τέλος είναι προδιαγεγραμμένο και ο πόνος και η απώλεια σε βρίσκει τόσο ξαφνικά όσο η αγάπη και η ευτυχία, μόνο ευγνωμοσύνη πρέπει να νιώθουμε για όσα προλάβαμε να ζήσουμε.
Όταν την βλέπεις στη σκηνή, να καταπιάνεται για ακόμη μια φορά με το είδος του αγαπημένου της αφηγηματικού θεάτρου, σε έναν υπέροχο μονόλογο που «δανείζει» στην ηρωίδα κάτι από το παρελθόν της ίδιας της σκηνοθέτριας, ηθοποιού και συγγραφέως του, δεν μπορείς να μην θαυμάσεις τον τρόπο που η Άννα Βαγενά κάνει το οτιδήποτε με το οποίο μπορεί να καταπιαστεί να φαίνεται τόσο προσωπικό και αυθεντικό. Για την ικανότητα της να κτίζει μια άριστη επικοινωνία με το κοινό της καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης. Για την αμεσότητα και τη μεταδοτικότητα της, το χιούμορ, την τρυφερότητα, τη συγκίνηση, την φροντίδα με την οποία προσεγγίζει την Ειρήνη της. Για τη ζωντάνια της ερμηνείας της και την πληθωρική της παρουσία που καθηλώνει την προσοχή πάνω της.
Μάρτιος 2024, Health Today, Φλώρα Κασσαβέτη
«… Βλέποντας την παράσταση, που κυριολεκτικά καθηλώνει, είναι αδύνατον να μην αντιληφθείς τη συναισθηματική αναστάτωση, τις αγωνίες και ματαιώσεις που βιώνουν τα άτομα της τρίτης ηλικίας…»
