Όταν μιλάμε για παιδιά, σκεφτόμαστε πάντα με τρυφερότητα και θυμόμαστε σχεδόν όλοι τις εποχές που ήταν μικρά και τα κρατούσαμε αγκαλιά, τους διαβάζαμε παραμύθια, τα νταντεύαμε, τα φιλούσαμε… Το ίδιο, φαντάζομαι, θα σκέφτονται οι περισσότεροι. Ωστόσο εδώ και κάποια χρόνια και με έμφαση στα δύο τελευταία, όταν λέμε για “παιδιά” ή “εφήβους” το μυαλό μας πηγαίνει αυτομάτως σε παραβατικές συμπεριφορές και νεανική εγκληματικότητα.
Σκεφτόμουν τους στίχους του τραγουδιού όλη την εβδομάδα «υπερασπίσου το παιδί, γιατί αν γλιτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα» και αναρωτιόμουν πόσο έξω πέσαμε ως κοινωνία στο πώς μεγαλώνει ένα παιδί. Πόσο έξω πέσαμε ως γονείς, ως εκπαιδευτικοί, ως πνευματικοί άνθρωποι, ως παππούδες, ως οποιοσδήποτε συμμετέχει με κάθε τρόπο στο μεγάλωμα ή στην εκπαίδευση και κοινωνικοποίηση των παιδιών.
Θέλω να πιστεύω ότι όλοι αντιδρούμε στο άκουσμα των φρικτών ειδήσεων που θέλουν 13χρονα ή 12χρονα αγόρια και κορίτσια δράστες μικρών ή μεγαλύτερων εγκληματικών πράξεων. Θα μου πει κάποιος πως αυτή τη στιγμή σε όλο τον κόσμο κυριαρχεί η βία, ο θάνατος, το έγκλημα κι αυτά προσφέρονται στα παιδιά μας. Ναι, αλλά άλλο οι πόλεμοι κι άλλο να τα τροφοδοτούμε από την τρυφερή ηλικία τους με βία και θάνατο, όπως κάνουν πλήθος γονιών… και βέβαια μένουν ασυγκίνητοι μπροστά σ’ αυτή την τραγωδία.
Παιδάκια – γιατί για παιδάκια μιλάμε – να δέρνουν ή να μαχαιρώνουν συνομήλικό τους, εκφοβίζοντας την οικογένειά του, ενώ ταυτόχρονα έχουν τις “πλάτες” των δικών τους οικογενειών προκειμένου να αποφύγουν το αυτόφορο… Κι αυτή είναι μία περίπτωση από τις τόσες…
Πού και πώς μαθαίνουν τα παιδιά να γίνονται εγκληματίες; Και γιατί τους γοητεύει αυτό; Ναι, τα βιντεοπαιχνίδια που χωρίς έλεγχο τους προσφέρουν οι γονείς τους, οι ταινίες και οι σειρές που δήθεν έχουν σήμα καταλληλότητας, οι συμπεριφορές μέσα στις οικογένειες, η μουσική που επιλέγουν να ακούν, μεταμορφώνουν τα παιδιά σχεδόν από το Δημοτικό σε κάτι άλλο, σε σκληρά πλάσματα που νοιάζονται να επιβληθούν, να φανούν μάγκες, ανελέητοι, σκληροί, ίσως και δολοφόνοι κι ας μην αρέσει η λέξη.
Από την ηλικία αυτή μπλέκουν με ναρκωτικά σκληρά, στα 14 ήδη παίρνουν κόκα – διάβαζα σε στατιστικά και έρευνες – και από τα 13 ήδη είναι σεξουαλικά ενεργά… Το να τραβήξουν μαχαίρι είναι το πιο φυσικό πράγμα, ειδικά μάλιστα όταν δουν κάποιον μόνο του στον δρόμο. Το να εξευτελίσουν κάποιον στα σόσιαλ επίσης είναι αγαπημένη τους συνήθεια, μη μας κάνει εντύπωση όταν τα ακούμε αυτά να γίνονται, φτιάχνοντας ακόμα και ψεύτικα προφίλ άλλων παιδιών… Βιασμοί αγοριών ή κοριτσιών σε ηλικίες 13 χρονών, σκηνές που μας ανατριχιάζουν, από ομάδες συνομήλικων τους καταγράφονται και εμείς μένουμε με το στόμα ανοιχτό. Είναι δυνατόν; Κι όμως είναι!
Συμμορίες – ομάδες ανηλίκων στις οποίες συμμετέχουν και κορίτσια και μάλιστα πολλές φορές πιο άγρια από τα αγόρια, κυκλοφορούν σε όλες τις περιοχές, ανεξάρτητα από την οικονομική και κοινωνική τάξη τους.
Τα παιδιά μας νιώθουν μάλλον τεράστιο κενό μέσα τους και το καλύπτουν με το έγκλημα και τις ακραίες συμπεριφορές. Αν ψάχνουμε για ευθύνες, μην κοιτάζουμε αλλού! Ας ξεκινήσουμε από εμάς και το περιβάλλον μας. Τα παιδιά που έχουν εξαγριωθεί και μας κάνουν να απορούμε, είναι αυτά που αποσχολειοποιήθηκαν με την πανδημία, αυτά που έχουν δεχθεί τις συνέπειες των κρίσεων και των προβλημάτων των γονιών τους. Είναι τα παιδιά για τα οποία οι γονείς τους έχουν αδιαφορήσει στην πραγματικότητα και δεν έχουν ασχοληθεί με την ουσιαστική διαπαιδαγώγηση, αλλά και με την ανάπτυξη αγαπητικής σχέσης ανάμεσά τους. Είναι αυτά τα παιδιά που δεν τιμωρούνται ποτέ στο σπίτι ή στο σχολείο, ειδικά στο σχολείο, γιατί ο γονιός δεν επιτρέπει στον δάσκαλο να κάνει τη δουλειά του αλλά πρέπει να ανέχεται κάθε συμπεριφορά απαράδεκτη, αλλιώς θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον γονιό που τον ακυρώνει, με μια καταγγελία γιατί μάλωσε το “καημένο” το παιδάκι κλπ. Όσο μεγαλώνουν οι τάξεις και τα παιδιά η κατάσταση γίνεται χειρότερη και βέβαια τα πράγματα δυσχεραίνουν. Η πολιτεία δεν κάνει κάτι γι’ αυτό και βρισκόμαστε αντιμέτωποι με παιδιά δίχως όρια.
Κατάσταση πολυπαραγοντική και δύσκολο να λυθεί μονόπλευρα. Χρειάζεται κοινό αγώνα και προσπάθεια απ’ όλες τις πλευρές. Τα παιδιά είναι τα μόνα που δεν ξέρουν τι να κάνουν και πώς να το κάνουν. Έλεγχος στα ΜΜΔ, στην τηλεόραση, αλλιώτικο σύστημα στο σχολείο και βέβαια αλλιώτικους γονείς. Για να γλιτώσει το παιδί και να υπάρξει ελπίδα… Μια κοινωνία που δεν φροντίζει τα παιδιά της είναι κοινωνία δίχως μέλλον, δίχως Αύριο.