You are currently viewing Λένη Ζάχαρη: Σκέψεις για την Τέχνη και τους δημιουργούς…
SONY DSC

Λένη Ζάχαρη: Σκέψεις για την Τέχνη και τους δημιουργούς…

Ο κόσμος στον οποίο βρεθήκαμε να ζούμε μας απογοητεύει καθημερινά. Δεν χρειάζεται να κάνουμε άλλη μια φορά τον απολογισμό της εβδομάδας ή μια επισκόπηση των γεγονότων που σημαδεύουν ανεξίτηλα τη ζωή μας, όπως ένας πολύ πιθανός πυρηνικός πόλεμος. Μέσα σ’ αυτές τις απίστευτες καταστάσεις βρίσκουμε τη δύναμη να γελάμε, να τραγουδάμε, να ζωγραφίζουμε, να κάνουμε θέατρο, να γράφουμε… Έχουμε την ανάγκη να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας, τους φόβους, τους πανικούς, τις αγωνίες, τις χαρές, τις λύπες. Ακόμη και την τρέλα μας.

Οι άνθρωποι δημιουργούν, κάνουν τέχνη ουσιαστικά, για να αντιμετωπίσουν αυτό που συμβαίνει και τον τρόπο που το βιώνουν. Πολλές φορές αυτό που προκύπτει είναι κατανοητό από μόνον έναν άνθρωπο, αυτόν που το δημιούργησε. Δεν είναι παράδοξο αυτό αν μάλιστα σταθούμε στο γεγονός ότι τα συναισθήματα που βιώνουμε όλοι και βέβαια και οι δημιουργοί, είναι η ανασφάλεια, η αβεβαιότητα, η αγωνία κι όλα αυτά που σε κάνουν να βλέπεις – αν βλέπεις – το μέλλον ζοφερό.

Σκεφτόμουν αν άραγε μπορεί ένας δημιουργός να προσφέρει κάτι μέσα σ’ αυτό το κλίμα. Βλέπουμε διάφορα έργα τέχνης για τα οποία πολλές φορές, ας μην κρυβόμαστε, αμφιβάλλουμε. Αναρωτιόμαστε τι απεικονίζουν κι αν αλήθεια είναι Τέχνη αυτό που μας δείχνουν. Είναι ακριβώς η Τέχνη που τροφοδοτείται από την καθημερινότητα και τις μπουρδουκλωμένες αξίες, σκέψεις και καταστάσεις μας. Αυτό σκέφτομαι και σ΄αυτό καταλήγω…
Ζωγράφοι που “ζωγραφίζουν” το ακατανόητο και στην πραγματικότητα μας προσφέρουν τη μαυρίλα που εισπράττουν για να την μοιραστούμε μαζί τους, μια και δεν μας φτάνει η δική μας. Σκηνοθέτες που κάνουν “προχωρημένο” θέατρο, ειδικά αρχαία τραγωδία, κι αναρωτιέσαι σε ποια παράσταση έχεις βρεθεί γιατί τίποτα δεν σου θυμίζει αυτό που βλέπεις. Εικαστικοί που με ένα σακί άμμο και μια σκούπα φτιάχνουν ένα έργο τέχνης που εκτίθεται σε μοδάτες γκαλερί… Κι εσύ αναρωτιέσαι αν κάτι φταίει με σένα ή με την κατάσταση.
Πράγμα που ισχύει ακόμα και για την Ποίηση ή την Πεζογραφία. Πολλές φορές έρχονται στο περιοδικό κείμενα από τα οποία λείπει εντελώς η έμπνευση, λείπει η πνοή. Κείμενα ζορισμένα, τραβηγμένα από τα μαλλιά προκειμένου να αναγκαστούν να πουν “κάτι”. Στο τέλος αυτό που λένε είναι αναμάσημα με κακό τρόπο, δεν έχει νόημα, είναι αδιέξοδο, είναι “συνταγή”. Αυτό συμβαίνει και στις άπειρες εκδόσεις. Τα περισσότερα αντικατοπτρίζουν αφενός την ματαιοδοξία, αφετέρου την κενότητα που υπάρχει γύρω μας και σίγουρα με δυσκολία μπορεί να εμπνεύσει κάποιον που δεν ασχολείται σε βάθος – γιατί, αυτό δεν το είπα, υπάρχει και η απίστευτη προχειρότητα ή η πεποίθηση ότι όλες οι φρίκες είναι ποίηση ή γενικά λογοτεχνία! – έτσι που όταν βρεις αυτό που ξεχωρίζει, το οποίο και κινδυνεύει να χαθεί μέσα στο πλήθος, αισθάνεσαι αγαλλίαση και μ’ έναν τρόπο δικαίωση ως αναγνώστης, ακόμα κι ως άνθρωπος που γράφει, όσο παράδοξο κι αν ακούγεται αυτό!

Το πιο παράδοξο όμως είναι να πουλάς την τέχνη σου έτσι όπως θέλουν οι πολλοί – γιατί συμβαίνει κι αυτό!- προκειμένου να βιοποριστείς. Να ξέρεις πως έχεις το ταλέντο και την ικανότητα να γράψεις αριστουργήματα και να γράφεις best seller με την ευκολία που κάποιος βράζει τα μακαρόνια, ναι, ξέρω, ακούγεται αστείο ή χαζό, αλλά έτσι είναι. Θα μου πείτε, “γιατί κρίνεις;”, γιατί οι καιροί είναι μαύροι κι άραχλοι, θα σας πω, και τούτο τον καιρό όποιος έχει περίσσευμα καλό είναι να το προσφέρει στους άλλους. Ακούγεται πολύ ρομαντικό αυτό, αλλά ο ρομαντισμός έτσι κι αλλιώς είναι συνδεδεμένος με τις ωραίες και μεγάλες πράξεις…
Δύσκολα τα χρόνια που ζούμε κι εύκολα χάνουμε τον στόχο. Το μεγάλο στοίχημα είναι να παραμείνουμε ελεύθεροι, η Τέχνη, σε κάθε μορφή της, απευθύνεται σε ελεύθερους ανθρώπους. Το θέμα είναι να έχουμε επίγνωση του ποιοι είναι ελεύθεροι. Ούτε φιλόδοξους και ματαιόδοξους θέλει η Τέχνη. Θέλει θεράποντες που ταπεινά δίνουν τα μύχια της ύπαρξής τους, αφιερώνονται κι έτσι προσεγγίζουν και τους άλλους.

Λένη Ζάχαρη

Η Λένη Ζάχαρη γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Πειραιά. Σπούδασε Θεολογία και Ιστορία στο ΕΚΠΑ. Έχει εκδώσει την ποιητική συλλογή "Να με λες Ελένη", από τις εκδόσεις Λέμβος. Αρθρογραφεί στο Περί ου.

This Post Has One Comment

  1. ΜΚ

    Όλοι πάσχουμε από ματαιοδοξία, νομιζω*. Αν πιστέψουμε ότι όλα ειναι μάταια τελικά. Αυτό που ενοχλεί εμένα προσωπικά είναι ο Ναρκισσισμός, ειδικώς κ γενικως, εντός κ εκτος της τεχνης.

    *βοσκω:ρ

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.