Μπήκε βροχερός ο Σεπτέμβρης και βέβαια “πνίγηκε” ο τόπος με τις πρώτες βροχές σαν να μην ήξεραν οι αρμόδιοι ότι τα πρώτα φαινόμενα που θα πλήξουν τη χώρα, θα προκαλέσουν ζημιές και μάλιστα αν δεν έχουν καθαριστεί φρεάτια και μικροί χείμαρροι, δρόμοι που κλείνουν με τις βροχές, τρύπες ακάλυπτες, άσφαλτος σπασμένη κι όλα όσα είδαμε στους τηλεοπτικούς δέκτες αυτές τις μέρες και θα ξαναδούμε! Ειδικά τα αυτοκίνητα – βάρκες είναι ένα γελοίο θέαμα, σχεδόν τραγελαφικό… Τα υπόλοιπα, τραγωδία απλώς.
Ωστόσο, αυτή η προχειρότητα και η τσαπατσουλιά διακρίνει όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής μας. Εκεί που αξίζει να δοθεί βραβείο προχειρότητας είναι η Εκπαίδευση καθώς εδώ και δεκαετίες τα φαινόμενα τσαπατσουλιάς και προχειρότητας ξεπερνούν σε ένταση και μέγεθος οποιοδήποτε άλλο τομέα.
Λίγες μέρες πριν ξεκινήσουν τα σχολεία και στα εκπαιδευτικά και μη sites κυκλοφόρησε η είδηση ότι φέτος για πρώτη φορά καθιερώνεται σε όλες τις τάξεις της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης – από το Νηπιαγωγείο ως την Γ’ Λυκείου – ένα ξεχωριστό μάθημα που δεν θα υπόκειται στους κανόνες της “παπαγαλίας”, η Λογοτεχνία ως διδασκαλία έργων της Παγκόσμιας Κλασικής Λογοτεχνίας αλλά και αντίστοιχων ελληνικών. Σε πρώτη φάση παραδεχόμαστε επισήμως ότι το σύστημα με το οποίο εκπαιδεύονται γενιές Ελλήνων, είναι σύστημα για “παπαγάλους”!
Το σοβαρότερο βέβαια είναι αν αυτό το μάθημα, με τις όποιες προοπτικές, μπορεί να διδαχθεί στο ελληνικό σχολείο έτσι όπως είναι δομημένο αυτό. Να ξεφύγουν δηλαδή καθηγητές, δάσκαλοι και μαθητές από το σύστημα του “μαθαίνω απ’ έξω” και να περάσουν στη φάση της μελέτης ενός έργου. Ξέρει κανείς να το κάνει αυτό, όταν όλοι ανεξαιρέτως υπηρετούν ένα βαθμοθηρικό και εξετασιοκεντρικό σύστημα; Ποιο παιδί στη Γ’ Λυκείου θα ασχοληθεί με το “πάρεργο” της μελέτης ενός λογοτεχνικού κειμένου, όταν το περιμένει η παπαγαλία της Ιστορίας ή των Αρχαίων;
Όλα τα Εκπαιδευτικά συστήματα κι όλες οι αλλαγές της τελευταίας τριακονταετίας γίνονται υποτίθεται με γνώμονα το καλό των μαθητών και πάντα – μα πάντα κι ας γελάσουμε! – με στόχο την καταπολέμηση της “παραπαιδείας” που σε κάποιες περιπτώσεις τείνει να υποκαταστήσει το σχολείο. Η πραγματικότητα, όμως, μας λέει ότι πρόκειται για πειράματα “στου κασίδη το κεφάλι” που πετυχαίνουν ενίοτε να βγει μια τρίχα, ενώ προσδοκούν να βγάλει μαλλιά ή τουλάχιστον φενάκη! Προς το παρόν, σχεδόν φαλακρή η εκπαίδευση, κουτσή η παιδεία, και θολωμένοι οι μαθητές πολλών ετών πορεύονται προς τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα με βαθμούς που σε κάνουν να αναρωτιέσαι για το επίπεδο μάθησης και το επίπεδο διδασκαλίας.
Υπάρχει, βέβαια, απάντηση που θα κάνει τα πράγματα πιο ξεκάθαρα. Στόχος είναι να πέσει κι άλλο το επίπεδο. “Ο στόχος είναι στο μυαλό”, που έλεγε και η μακαρίτισσα η Γώγου.
Συγχωνεύσεις τμημάτων, επιστροφή ολοταχώς στο παρελθόν! Όσοι εφαρμόζουν τη μέθοδο των ολιγομελών τμημάτων είναι αδαείς και “αλαφροΐσκιωτοι”! Η Κυβέρνηση και το Υπουργείο γνωρίζουν καλύτερα! Νά γιατί τα φροντιστήρια έχουν μαθητές! Γιατί είναι αλλιώς να κάνεις μάθημα με 5 παιδιά κι αλλιώς με 25! Και δεν μιλάμε μόνο για το Λύκειο! Πώς να συντονίσεις το Δημοτικό, ειδικά όταν έχεις να κάνεις με την παράλληλη στήριξη;
Τι θα κάνουμε τα παιδιά που χρειάζονται βοηθό δάσκαλο; Στον Καιάδα; Έχει μπει ένας από αυτούς σε τάξη στην οποία να υπάρχουν 6 παιδάκια “αστέρια”, 6 παιδάκια εντελώς αδύναμα και να υπάρχουν και παιδιά με στήριξη; Ξέρουν τι σημαίνει για τον δάσκαλο να βγει η δουλειά του; Έχουν διορθώσει ποτέ μια κόλλα γραπτού Γυμνασίου ή Λυκείου για να δουν πόσο αναγκαίο είναι να υπάρχουν ολιγομελή τμήματα; Ή πόσο αποτυχημένα είναι τα συστήματά τους!
“Είμαι 16αρης, σας γαμώ τα λύκεια…”, τραγούδαγε ο Σαββόπουλος πριν κάποια χρόνια. Το θέμα είναι πως τα πράγματα είναι διαφορετικά εντελώς. Τα Λύκεια, μη πω και τα Δημοτικά, είναι αυτά που διαλύουν τις ψυχές και τα όνειρα των μαθητών. Δεν τους σπρώχνουν να πετάξουν ψηλά, να ανοίξουν τα φτερά τους, να ονειρευτούν ένα Αύριο αλλιώτικο.
Πνίγονται τα παιδικά και τα εφηβικά όνειρα κάτω από τόνους χαρτί και εξαγγελίες Υπουργών…
Δεν ξέρω αν υπάρχει ελπίδα να σώσουμε κάτι αφού τα πράγματα βαδίζουν βάσει σχεδίου.