81.
Αν ο έρωτας δεν περιείχε το μυστικό της ζωής, θα ήταν απλώς το εγωιστικότερο πάθος ή μια ευχάριστη ασχολία αμφισβητήσιμου ίσως γούστου.
84.
«Άγνοια» αποκαλούμε γενικώς την έλλειψη γνώσης των ονομάτων. Όπου: μπαίνει ένας ασθενής. Ο γιατρός τον εξετάζει και του γράφει μια συνταγή. Ο ασθενής κάνει να φύγει δυσαρεστημένος, φτάνει στην πόρτα και γυρνά: «Όμως, γιατρέ, τι πρόβλημα έχει το αυτί μου;» Ο γιατρός συλλογίζεται λίγο κι έπειτα διακηρύσσει τον γενικό τεχνικό όρο για όλα τα προβλήματα του αυτιού: «Ωτίτις». Ο ασθενής φεύγει ήσυχος και ευχαριστημένος. «Α, είναι “ωτίτις”!»
89.
Τίποτε δεν μου φαίνεται πιο συγκινητικό ή πιο γελοίο από έναν φτωχοδιάβολο που πενθεί τον θάνατο ενός εκατομμυριούχου. Είναι ένα μοσχαράκι που κλαίει τον θάνατο του Γαργαντούα.
91.
Υπάρχουν άνδρες που βάφουν τα μαλλιά τους όχι από κοκεταρία, αλλά για τον ίδιο λόγο που γυαλίζουν και τις μπότες τους: από την γραφειοκρατική αίσθηση της ευταξίας.
102.
Οι περισσότεροι σκεπτικιστές που έχω γνωρίσει, είχαν τους τρόπους του δεκάτου ογδόου αιώνα, έτσι που, αν θα βροντούσε την ώρα όπου έτρωγαν ομελέτα με ζαμπόν την Μεγάλη Παρασκευή, θα εκτόξευαν το πιάτο απ’ το παράθυρο, λέγοντας: «Τι σαματάς για μια ομελέτα!»
106.
Οι τρομερότεροι τύραννοι υπήρξαν εκείνοι που έτρεμαν την πράξη, εκείνοι που δεν έσφαζαν αυτοπροσώπως· που ποτέ δεν αντίκρισαν τα θύματά τους, αλλά ψυχρά διέταξαν την εξόντωση· λες και κατασκεύαζαν απλώς νοητικά πειράματα γύρω από σχήματα αφηρημένα.
107.
Η θεατρικότητα που είναι κοινή στους ματαιόδοξους, μέτριους ανθρώπους, έχει δημιουργήσει τον αντίθετο τύπο, ο οποίος πάντοτε φαίνεται σκυθρωπός δημοσίως, μολονότι χαμογελάει και διασκεδάζει ιδιωτικώς. Ομοίως, υπάρχουν άλλοι σχεδόν επαγγελματικά χαρούμενοι κι ευχαριστημένοι κοινωνικώς, οι οποίοι αίφνης γίνονται μελαγχολικοί, μόλις κανείς πάψει να τους θαυμάζει, μόλις οι ίδιοι πάψουν να προσπαθούν να ευχαριστήσουν τους γύρω τους.
116.
Η μεγαλύτερη συλλογική αυτοκτονία ήταν εκείνη των Αιγυπτίων, ενός λαού που προτίμησε να διατηρηθεί μουμιοποιημένος, παρά να επεκτείνει την αυτοκρατορία του. Να ξοδεύεις χρήματα και τεράστιο μόχθο για να τιμήσεις τον θάνατο, θα πει να αντιτίθεσαι πεισματικά στο μέλλον, δηλαδή στην ζωή.
138.
Η δεισιδαιμονία είναι πιο ανθρώπινη από την θρησκεία, επειδή δεν ηθικολογεί.
143.
Όλα τα ελαττώματα έχουν μύχια προέλευση. Δεν κάνει το χαρτί τον τζογαδόρο, ούτε και το μπουκάλι τον μπεκρή.
148.
Η τέχνη που δεν μπορεί, μ’ έναν στίχο, μία φράση, μία μελωδία, μία πινελιά, να ανακαλέσει ολόκληρη μία στιγμή της ζωής, πιθανόν να είναι το προϊόν ενός χρυσοχόου· με κανέναν τρόπο δεν είναι τέχνη.
168.
Δίχως την συναισθηματική λατρεία της πατρίδας, σήμερα τα έθνη είναι απλώς μεγάλοι εμπορικοί οίκοι, ενωμένοι ή χωρισμένοι βάσει του συμφέροντος, που φτάνουν τον εγωισμό των συμμαχιών σε μια τέτοια οξύτητα ώστε είναι επιτρεπτό να μισείς τον χτεσινό σου σύμμαχο και να πολεμήσεις εναντίον του, εφόσον για λόγους υπεροχής και πλεονεξίας θα είναι ο αυριανός εχθρός σου. Βλέπε την Ιταλία και την Αυστρία.
174.
Εάν δεν υπάρχει κοινωνικό πρόβλημα, παρά μονάχα ένα εργατικό πρόβλημα, στην Αργεντινή, πρέπει να απελπιστούμε με την ιδανικότητα μίας χώρας όπου οι μάζες ξεσηκώνονται μονάχα για χάρη της βελτίωσης μιας άμεσης κατάστασης και δίχως σχέδιο ή υψηλότερη επιδίωξη για το μέλλον.
176.
Μία μοναρχία όπου θα πάρει εξουσία ένας σοσιαλιστής υπουργός, είναι πιθανή, όμως και τόσο ειλικρινής όσο ένας παπισμός όπου μία ακαδημία αθέων θα αντικαταστήσει το κολλέγιο των καρδιναλίων.
Ο Γάλλος ποιητής, πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας, δοκιμιογράφος και εκδότης Remy de Gourmont γεννήθηκε το 1858 και πέθανε το 1915. Σεβαστός στον καιρό του, υπήρξε κεντρική μορφή του Συμβολισμού, επηρεάζοντας σημαντικούς συγγραφείς του εικοστού αιώνα.
Εδώ, δημοσιεύουμε το τρίτο μέρος μίας επιλογής από την συλλογή σύντομων στοχασμών «Σκόνη για τα σπουργίτια» (Poudre aux Moineaux / Dust for Sparrows), η οποία είδε για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας στην πληρότητά της χάρη στην μετάφρασή της στα αγγλικά από τον Ezra Pound (περιοδικό «The Dial», τόμοι 69 και 70, σε εννέα συνέχειες, από τον Σεπτέμβριο του 1920 ώς τον Μάιο του 1921). Όπως έγραφε εκεί ο Pound: «Οι ακόλουθες σελίδες δεν αποβλέπουν στο επίγραμμα· είναι ενδείξεις και μεταβάσεις της σκέψης, οι οποίες περιέχουν την διαύγεια που χαρακτήριζε τα καλύτερα έργα του Remy de Gourmont».