You are currently viewing Τζέιμς Μπόλντουιν. Μια άλλη χώρα. Μτφρ. Έφη Φρυδά

Τζέιμς Μπόλντουιν. Μια άλλη χώρα. Μτφρ. Έφη Φρυδά

 

Δύο αστυνομικοί τον προσπέρασαν ρίχνοντάς του μια ματιά. Ο Ρούφους γύρισε αλλού σηκώνοντας τον γιακά του δερμάτινου σακακιού του. Ο άνεμος τον περόνιαζε μέσα από το καλοκαιρινό του παντελόνι. Άρχισε να ανηφορίζει την Έβδομη Λεωφόρο. Είχε σκοπό να κατέβει στην πόλη και να ξυπνήσει τον Βιβάλντο – τον μοναδικό φίλο που του είχε απομείνει στην πόλη, ίσως και σ’ όλο τον κόσμο – όμως τώρα αποφάσισε να πάει λίγο πιο πάνω σε κανένα μπαρ με τζαζ ή σε κανένα νάιτ κλαμπ και να ρίξει μια ματιά. Ίσως να τον έβλεπε κάποιος και να τον γνώριζε, ίσως κανένα από τα παιδιά να του έδινε λεφτά για να φάει κάτι ή έστω να πάρει τον υπόγειο. Συνάμα όμως είχε την ελπίδα ότι δεν θα τον γνώριζε κανείς.

Η λεωφόρος ήταν ήσυχη, τα περισσότερα φώτα ήταν σβησμένα. Πού και πού περνούσε καμιά γυναίκα, πού και πού κανένας άντρας· ζευγάρια σπάνια. Στις γωνιές, κάτω από τα φώτα του δρόμου, κοντά στα κέντρα, μικρές κουκίδες λαμπερού λευκού – άνθρωποι που φλυαρούσαν μεταξύ τους δείχνοντας τα δόντια τους, χουφτώνοντας ο ένας τον άλλον, σφυρίζοντας στα ταξί που τους έπαιρναν μαζί τους – άνθρωποι που εξαφανίζονταν μέσα στα κέντρα και στο σκοτάδι των δρόμων. Τα περίπτερα με τις εφημερίδες κρεμασμένες, στέκονταν σαν μικροί, μαύροι κύβοι στις γωνιές των πεζοδρομίων· αστυνομικοί, ταξιτζήδες και άλλοι που του ήταν πιο δύσκολο να τους τοποθετήσει, περνούσαν βαριά μπροστά από τα κιόσκια και αντάλλασσαν μερικές κουβέντες με τον κουκουλωμένο περιπτερά. Μια ταμπέλα διαφήμιζε την τσίχλα που ξεκούραζε και σ’ έκανε να χαμογελάς. Η τεράστια φωτεινή επιγραφή ενός ξενοδοχείου προκαλούσε τον σκοτεινό ουρανό. Τον προκαλούσαν και τα ονόματα των ηθοποιών κι όλων αυτών που εμφανίζονταν ή θα εμφανίζονταν στο μέλλον στο Μπρόντουεή, μαζί με τις γιγάντιες ρεκλάμες των οχημάτων που θα τους μετέφεραν στην αθανασία. Τα ψηλά κτίρια, σκοτεινά, αμβλύστομα σαν φαλλοί, ή μυτερά σαν λόγχες φρουρούσαν την πόλη που δεν κοιμόταν ποτέ.

Από κάτω περνούσε ο Ρούφους, ένας από τους νικημένους – γιατί το βάρος τούτης της πόλης ήταν δολοφονικό – ένας απ’ αυτούς που είχαν τσακιστεί κάποια μέρα, όταν οι πύργοι έπεσαν, κάποια μέρα που ήταν κάθε μέρα. Ολομόναχος, πεθαίνοντας μες στη μοναξιά του, ήταν κομμάτι αυτής της τρομερής μάζας. Μέσα στα κέντρα αγόρια και κορίτσια έπιναν τους καφέδες τους· όλα όσα τους κρατούσαν μακριά από τη δική του κατάσταση ήταν τόσο φθαρτά, όπως τα τσιγάρα τους που όλο και μίκραιναν. Δεν μπορούσαν ν’ αντέξουν αυτή τη γνώση, δεν μπορούσαν ν’ αντέξουν στη θέα του Ρούφους· αλλά ήξεραν γιατί τριγυρνούσε στους δρόμους απόψε, ήξεραν γιατί έμπαινε από το ένα τρένο στ’ άλλο όλη νύχτα.

….

“Ήταν ένα παιδί σχεδόν στην ηλικία του Ρούφους, που ερχόταν από κάποιο τρελότοπο, ίσως από το Τζέρσεϋ Σίτι ή από το Σύρακιουζ. Και κάποτε ανακάλυψε ότι μπορούσε να το πει με το σαξόφωνο. Κι είχε πολλά να πει. Στεκόταν εκεί με τα μακριά του κανιά, γαμώντας τον αέρα, γεμίζοντας το βαρέλι του στήθους του, τρέμοντας μες στα κουρέλια των είκοσι χρόνων του και ουρλιάζοντας μες απ’ το σαξόφωνο Μ’ αγαπάς; Μ’ αγαπάς, και ξανά Μ’ αγαπάς, Μ’ αγαπάς Μ’ αγαπάς; Ο Ρούφους τουλάχιστον αυτό άκουγε, η ίδια ερώτηση ξανά και ξανά, να επαναλαμβάνεται βασανιστικά και πολύμορφα με όση δύναμη είχε το αγόρι. Η σιωπή ήταν απόλυτη, η προσοχή όλων ήταν στραμμένη πάνω του, τα τσιγάρα σβηστά, τα ποτά αφημένα πάνω στο τραπέζι· και στα πρόσωπα όλων, ακόμα και στα πιο ρημαγμένα και στα πιο μουντά, φάνηκε ένα παράξενο, διστακτικό φως. Ο σαξοφωνίστας τους βίαζε, όμως δεν ήθελε πια την αγάπη τους, τους πέταγε μόνο την οργή του με την ίδια περιφρονητική, παγανιστική περηφάνια που γαμούσε τον αέρα. Κι όμως η ερώτηση ήταν τρομακτική μες στην αλήθεια της· το αγόρι φύσαγε βγάζοντας το λαρύγγι του και τα σωθικά του από τα βάθη του μικρού παρελθόντος  του· κάπου, μέσα σ’ αυτό το παρελθόν, στην πλέμπα και στους καβγάδες του σιναφιού, κάπου μέσα στο λερό δωμάτιο, κάτω από την κουβέρτα που είχε σκληρύνει από τα χύσια, πίσω από τη μαριχουάνα και τη βελόνα, κάτω από τη μυρωδιά του κατρουλιού στο υπόγειο της γειτονιάς, κάπου εκεί είχε χτυπηθεί, είχε σημαδευτεί και ποτέ πια δεν θα γινόταν όπως πριν· όμως κανείς δεν ήθελε να το δει αυτό. Μ’ αγαπάς; Μ’ αγαπάς; Μ’ αγαπάς; Οι άλλοι πάνω στην πίστα έμεναν μαζί του, συγκρατημένοι και κάπως απόμακροι, προσθέτοντας και ρωτώντας και επιβεβαιώνοντας, συνοδεύοντας το κομμάτι όσο καλύτερα μπορούσαν με μια αυτοκριτικά ειρωνική διάθεση· αλλά όλοι ήξεραν ότι το αγόρι μίλαγε και γι’ αυτούς, για τον καθένα τους. Ο Ρούφους οσφραινόταν τη μυρωδιά του και τη μυρωδιά των αντρών γύρω του. «Λοιπόν, αυτό ήταν», είπε ο μπασίστας. Ο κόσμος φώναξε κι άλλο, εκείνοι όμως έπαιξαν το βασικό κομμάτι τους και τα φώτα έσβησαν. Κι αυτό ήταν το τελευταίο κομμάτι του τελευταίου τζαμαρίσματος του Ρούφους”.

 

(Aπόσπασμα από το μυθιστόρημα του Τζέιμς Μπόλντουιν, Μια άλλη χώρα, εκδόσεις Οδυσσέας, 1981. μτφρ. Έφη Φρυδά.)

Έφη Φρυδά

Η Έφη Φρυδά γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, σε ένα ωραίο (ακόμα) κομμάτι του ιστορικού κέντρου. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και Οικονομικά. Ασχολείται με τη λογοτεχνική μετάφραση σε όλη σχεδόν την ενήλικη ζωή της. Έχει μεταφράσει, μεταξύ άλλων, συγγραφείς όπως Ντύλαν Τόμας, Ντ. Χ. Λώρενς, Τ. Χάρντυ, Ε.Μ. Φόστερ, Ι. Ουόρτον, Κ. Μπλίξεν, Τζ. Μπόλντουιν, ΝτεΛίλλο, Τζ. Κ. Όουτς, Μπουκόφσκι, Ρούσντι, Γκόλντινγκ, Ντ. Τζόνσον, Χ. Σέλμπι, Σ. Μπέλοου, Π. Χάισμιθ, Όσιαν Ουόνγκ. Ήταν υποψήφια για το Βραβείο καλύτερης μετάφρασης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Λογοτεχνίας και επιστημών του Ανθρώπου (ΕΚΕΜΕΛ) και για το βραβείο καλύτερης λογοτεχνικής μετάφρασης του Athens Prize Festival. Έχει επίσης μεταφράσει δοκίμια ψυχανάλυσης και ψυχολογίας, έχει συνεργαστεί με το Μουσείο Μπενάκη και έχει συγγράψει και επιμεληθεί κείμενα καταλόγων για εκθέσεις. Αγαπά με πάθος τις εικαστικές τέχνες και ασχολείται με την έρευνα και συγγραφή σχετικών άρθρων. Συνεργάστηκε με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, ασχολήθηκε με το Θέατρο στην Εκπαίδευση και εργάστηκε ως μεταφράστρια για κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γράφει ποίηση.

Αφήστε μια απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.