Τέσσερις σημαντικές ταινίες παίχτηκαν φέτος και συνεχίζουν την δροσερή πορεία τους στα θερινά σινεμά. Ταινίες ουσιαστικές που διατρέχουν ζητήματα που “καίνε” πέρα κι έξω από τις εμπορικές lifestyle επιλογές των επίσημων κριτικών.
Δύο από αυτές αφορούν τη σχέση πατέρα κόρης. Εντελώς διαφορετικές η μία από την άλλη ως προς την θεματική και την έκβαση κι όμως σε έναν κοινό άξονα. «Ένα όμορφο πρωινό» είναι η φράση που αναγράφει σε ένα σημειωματάριο ο αγαπημένος διανοούμενος πατέρας που πάσχει πλέον από εκφυλιστική νευρολογική ασθένεια η οποία τον καθιστά απολύτως εξαρτώμενο και αναγκασμένο σταδιακά να βρεθεί σε ένα χώρο φροντίδας. Η ταινία διατρέχει όλη τη δυσκολία της αποδοχής από την κόρη της απώλειας του πατέρα που γνώριζε, ενώ μεγαλώνει μόνη την κόρη της μετά το θάνατο του άντρα της. Βλέπουμε την ψυχική δυσκολία αδειάσματος του σπιτιού του και της ζωής του αλλά και την πραγματική δυσκολία όσων βρίσκονται αντιμέτωποι με τα Ephad στη Γαλλία, χώρους για ηλικιωμένους, με εμπόδια διαδικαστικά, οικονομικά, ιατρικά. Ένας μαραθώνιος αναγκαστικής υπομονής σε μια χώρα που εκλείπει το δίκτυο της οικογένειας και της φροντίδας των ηλικιωμένων. Μια απρόσμενη σχέση έρωτα αναδύεται μέσα στην πίεση, αντίδοτο πάντα προς τη ζωή στο οποίο σπρώχνουν οι απώλειες. Έρωτας κι αυτός με δυσκολίες και εμπόδια που όμως ξεπερνιούνται στο τέλος για να ανατείλει ένα όμορφο πρωινό. Η φράση που εκ των υστέρων διαβάζει η κόρη στις τελευταίες σημειώσεις του πατέρα πριν την κατάπτωση, ανοίγει δρόμο και δίνει νόημα. Είναι η πατρική λειτουργία, ο λόγος του πατέρα που επιτρέπει στην κόρη να πάρει απόσταση και να αποχωριστεί σταδιακά την βαριά φροντίδα του, δίνοντας όσο μπορεί και ταυτόχρονα ζώντας μια νέα ζωή.
Στο «Aftersun» το πλαίσιο εντελώς διαφορετικό. Ο χωρισμένος πατέρας με τη μικρή του κόρη φεύγουν μαζί για διακοπές. Ο Γολγοθάς των παιδιών χωρισμένων γονιών, παρόλο τον “εκμοντερνισμό” των μεταμοντέρνων κατακερματισμένων κοινωνιών μας, παρουσιάζεται κινηματογραφικά με εξαιρετικό τρόπο μέσα από τα θραύσματα συνάντησης της κόρης με τον πατέρα όπως αποτυπώνονται στον κινηματογραφικό φακό της μικρής πρωταγωνίστριας. Παιχνίδι με την κάμερα και την αγωνία για έναν πατέρα τρυφερό αλλά και αδύναμο, σχεδόν καταθλιπτικό και αυτοκαταστροφικό που η κάμερα συλλαμβάνει σε πλείστες στιγμές και μορφές. Ο κατακερματισμός των σχέσεων, των συναισθημάτων, του δεσμού που συγκρατεί και συγκροτεί. Κι εδώ εκ των υστέρων βλέπουμε την πρωταγωνίστρια ενήλικη σε ομόφυλη σχέση να παρακολουθεί τις θραυσματικές αυτές στιγμές της ζωής της.Έχει άραγε να κάνει η επιλογή φύλου με αυτή την ελιπή σχέση;
Στην Κορέα βρισκόμαστε στην «Επιστροφή στη Σεούλ» μαζί με τη νεαρή και πάλι πρωταγωνίστρια. Υιοθετημένη από Γάλλους γονείς, στα κύματα μαζικών υιοθεσιών παιδιών με τον πόλεμο, ταξιδεύει για πρώτη φορά στη Σεούλ σε αναζήτηση των βιολογικών γονέων. Η ταινία διαπραγματεύεται με εξαιρετική ευαισθησία και αξιοπρέπεια ένα άλλο μεγάλο καυτό θέμα: αυτό των υιοθετημένων παιδιών. Που κουβαλούν πάντοτε το τραύμα της αποπομπής τους και αναζητούν απεγνωσμένα κάτι γύρω από την επιθυμία του Άλλου. Σε πείσμα και πάλι των μοντέρνων καιρών όπου οι καλές συνθήκες ζωής υποθετικά αναπληρώνουν τα ελλείμματα, η ταινία έρχεται να θίξει το θέμα της καταγωγής και της ταυτότητας. Η νεαρή πρωταγωνίστρια διασκεδάζοντας έρχεται να αναψηλαφήσει ως “έκπληξη” την σχέση με τους γονείς της για να βρεθεί ξαφνικά σε ένα βάραθρο. Συνειδητοποιώντας σταδιακά μέσα από την κατάρρευσή της, αναδρομικά, πόσο θλιμμένη και εγκαταλελειμμένη ένοιωθε. Συγκλονιστική η σκηνή με το γοερό πηγαίο κλάμα μόνο και στο πλησίασμα και χάδι μιας άγνωστης, έως τότε, μητέρας που όμως την κυοφόρησε και την επιθύμησε άραγε; Μητέρα που σε αντίθεση με τον πατέρα αρνήθηκε συστηματικά την συνάντηση με την κόρη της. Απελευθερωτικό τέλος με την ηρωίδα μας να πορεύεται πλέον μόνη της χωρίς να έχει αναγκαστικά επαφή με τους γονείς αλλά με το βαθύτερο εαυτό της.
Και για το τέλος η εξαιρετικά ευχάριστη γαλλική, Ρομερικής έμπνευσης κομεντί «Το χρονικό ενός εφήμερου έρωτα». Άλλο μεγάλο κεφάλαιο αυτό των ερωτικών σχέσεων και “αδέσμευτων” δεσμεύσεων. Όσο κι αν προσπαθούν οι δύο εραστές να αποποιηθούν τα ξαφνικά συναισθήματα που αναδύονται σε μια αρχικά καθαρά σεξουαλική συνάντηση, η οποία θυμίζει την παλαιότερη γαλλική ταινία «Μια πορνογραφική σχέση» τόσο αποτυγχάνουν. Προσπαθώντας να κρυφτούν πίσω από τους διαρκείς κοινωνικοφιλοσοσοφικούς διαλόγους περπατώντας, τρέχοντας, κάνοντας έρωτα, ποδηλατώντας, διάλογοι που τους παγιδεύουν σε διαρκή άμυνα, το σώμα με τη στάση του, με τις ξαφνικές παύσεις και συρρικνώσεις αναδεικνύει το αίτημα του έρωτα.
Διασκεδαστικότατο στην πλοκή του, με τους γαλλισμούς του και την παρουσία του τρίτου προσώπου καταλύτη, θα οδηγήσει τους εραστές να πούνε κάτι για τα πραγματικά τους αισθήματα και όχι απλές ρητορείες.Με πρωτοβουλία του άνδρα που είναι παντρεμένος με παιδιά σε αντίθεση με τη σύντροφό του που είναι χωρισμένη με παιδιά.Κανείς δεν τολμούσε να ζητήσει από τον άλλο το προφανές. Εκείνη την δέσμευσή του στη σχέση τους κι εκείνος να του το προτείνει, να τον σπρώξει, να τον τραβήξει.Τέλος χαριτωμένο και ανοιχτό…
